نقش مددکاران اجتماعی در کاهش آسیبهای روانی ناشی از بیماری کرونا
مریم عباسی؛ مدیر کلینیک مددکاری اجتماعی پندار
آگاهسازی و آموزش می توانند در کاهش استرس، اضطراب و ترس ناشی از بیماری کرونا نقش موثری داشته باشد.
هر اتفاقی که برای مردم جامعه ناشناخته باشد و حیات آنان را تهدید کند منجر به افزایش اضطراب و استرس می شود و ترس به دنبال دارد، ترس منجر به حس درماندگی در مردم می شود، وقتی موضوعی در سطح کلان اتفاق بیافتد میزان ترس هم گسترده می شود، ترس ذهن انسان را فلح می کند، مانع از فکر و رفتار درست و به موقع می شود، در روزهای اخیر شیوع و گستردگی بیماری کرونا، سطح اضطراب، استرس و به تبع آن ترس را در جامعه افزایش داده است. بیماری که برای ما تا حدودی ناشناخته، عجیب بود و شاید هنوز به لحاظ ذهنی ما خود را آماده ی برخورد با این موضوع نکرده بودیم.
با توجه به گستردگی بیماری تنها امکانات دولتی برای پیشگیری و مهار بیماری کافی نیست، نیازمند انسجام و همراهی همگانی است. نقش مردم در گستردگی و مهار بیماری بسیار کلیدی و مهم است، برای اینکه یک جامعه بتواند رفتار مناسبی در برخورد با یک بحران را داشته باشد باید به نقش و مسئولیت خود در حل یا افزایش آن بحران آگاهی داشته باشد. در خصوص بیماری کرونا رسانه های عمومی و شبکه های مجازی اطلاع رسانی داشته اند، اطلاعات درست و غلط دهان به دهان در بین مردم چرخیده است، اما همچنان با افزایش آمار مبتلایان مواجه هستیم و این نشان دهنده ی این است که هنوز بسیاری از افراد در سطح جامعه هستند که دسترسی به اطلاعات ندارند و بیماری را جدی نگرفته اند، کسانی که دسترسی به رسانه های عمومی و مجازی را ندارند.
بیماری کرونا بیماری است که آموزش، اطلاع رسانی، آگاهسازی و پیشگیری حلقه های طلایی و اصلی در مهار این بیماری است، آگاهسازی که شامل تمامی گروه ها شود بویژه برای افرادی که در محله های آسیب خیز حضور دارند، برای افرادی که در روزهای غیر از شیوع بیماری کرونا هم در معرض آسیب بودند مانند کودکان کار و خیابانی و …
آگاهی به زوایای بیماری، چگونگی شیوع، راه های انتقال بیماری، راه های پیشگیری از بیماری، چگونگی رفتار با بیمار کرونایی و چگونگی برخورد زمانی که مطلع شدیم به بیماری مبتلا هستیم و …. سبب می شود که دیگر بیماری برای ما نشناخته و ترسناک نباشد و با مدیریت اضطراب خود بتوانیم رفتارهای معقول تری داشته باشیم.
چه کسی می تواند نقش کلیدی در آگاه سازی داشته باشد؟ چه کسی می تواند در پیشگیری از بیماری برنامه ریزی داشته باشد؟ چه کسی می تواند تسهیلگر بین امور درمانی و پیشگیری از بیماری کرونا باشد؟ مددکاران اجتماعی هستند که در تیم درمان نقش آموزش دهنده و آگاهسازی را دارند، افرادی که با حضور فعال و تخصصی خود در تیم درمانی می توانند در کنار کادر درمانی، تک تک افراد جامعه را به نقش کلیدی خود در امر پیشگیری آگاه نمایند، هر چند که در بسیاری از بحرانهای اجتماعی نقش مددکاران اجتماعی در تیم درمان خالی یا کمرنگ بوده است، حضور فعالانه ی مددکاران اجتماعی می توانست نقش کلیدی در پیشبرد برنامه های درمانی و اجتماعی داشته باشد، اما این خلا مانع از آن نمی شود که مددکاران در جای جای کشور نقش خود را فراموش کنند، در سالهای گذشته با راه اندازی کلینیک های مددکاری اجتماعی و پایگاه های خدمات اجتماعی در سطح کشور به ویژه مناطق آسیب خیز، مددکاران حضور فعالی در آموزش و ارتقا آگاهسازی مردم بویژه در محلات کم برخوردار داشته اند. در خصوص بیماری کرونا هم این انتظار از مددکاران می رود که نسبت به اطلاع رسانی، آگاه سازی و آموزش راه های پیشگری از بیماری در این مناطق حضور فعال داشته باشند و با آگاه سازی مردم از تبعات بیماری در حوزه روحی – روانی و ذهنی بکاهند، چرا که خوب می دانند ترس، اضطراب و استری ناشی از بیماری تبعات بیشتری از آسیبهای جسمی بیماری دارد.