باشگاه تاب آوری: داوطلبان به مثابه سازندگان جوامع تاب آور

ساخت تاب آوری توسط نیروهای داوطلب مورد تأکید سازمان ملل و شعار منتخب سال جاری یاد آور می گردد بر این نکته که برخورداری از مهارت تاب آوری،‌ می تواند نیروهای انسانی پر انگیزه را به ایفای نقش در صحنه اجتماع کشاند و در فرایندی پویا این نیروها می توانند به افزایش تاب آوری در همه سطوح اجتماع یاری رسانند.
تمامی جوامع بشری، سرشار از پتانسیل های عظیم، بالقوه و نهفته ای هستند که با مدیریتی کارآمد، می توانند جمعیت جوانان پر انگیزه و در عین حال کم تجربه و میانسالان و سالمندان با تجربه را در کنار هم قرار دهند و آنان را در مدیریت جامعه وارد کنند.

افزایش مشارکت های اجتماعی و تشویق فعالیت های داوطلبانه و ایجاد عرصه های مناسب برای داوطلبان و دور شدن از موانع تأثیرگذار در مشارکت های اجتماعی، افراد را در پیشبرد اهداف متعالی و افزایش بهزیستی اجتماعی تشویق می کند و نه تنها انگیزه های رشدگرا و اجتماعی آنان را تقویت می کند و جامعه را از حالت خمودگی و افسردگی دور می سازد، که می تواند با بکار گیری و تشویق این نیروهای عظیم انسانی، زمینه های هر چه بیشتر همدلی های اجتماعی را افزایش دهد.
از آنجایی که فعالیت های داوطلبانه در راستای بهبود مناسبات اجتماعی، پاسخگوی نیاز افراد به احساس تسلط و مدیریت مناسب و مهارت حل مسئله به بهترین شیوه است، بنابراین شایسته است که جوامع بشری بدرستی نیازهای اجتماعی خود را شناسایی و مدیریت کنند و از طریق نهادهای مدنی و ارگان های دولتی،‌ محیط های مناسبی را برای فعالیت داوطلبان ایجاد کنند.

جامعه بشری در ذات خود تمایل های رشدگرایانه دارد؛ بنابراین با به کار گیری مهارتها و بهره گیری از تجارب و توانمندی های انسانی، توان تصمیم گیری و عملکردی همه جوامع می تواند گسترش یابد و افراد را نسبت به موءلفه هایی چون: میزان تسلط، خودکارآمدی، نمایش توانمندی ها، افزایش انگیزه های رشدگرایانه، مسئولیت پذیری، تفکر نقادانه و پرسشگری، مجهز سازد.

گرایش به مشارکت در کارهای اجتماعی و مدیریت جامعه، بدون احساس فشار، ارائه خدمات را از سطح وظیفه به عمق آزادی و اراده سوق خواهد داد و احساس خودمختاری و شایستگی را در افراد تقویت خواهد کرد؛ در جوامعی با این ویژگی ها، که نیروهای داوطلب آن، بهبودی زندگی فردی را منوط به بهزیستی اجتماعی می دانند، رسیدن به جامعه ای سالم، دور از دسترس نیست.

تعامل با دیگران،‌ روابط بین فردی کارآمد، حساسیت به معضلات اجتماعی،‌ احساس توانمندی در عرصه های مشترک و پیوندهای مستحکم‌ اجتماعی، بر میزان همدلی ها می افزاید و به افزایش سطح مسئولیت پذیری افراد خواهد انجامید.

تعامل انسان با محیط در سایه تعامل داوطلب با اجتماع، تعاملی است پویا و دو جانبه و به افزایش تجارب زیستی بشری منتج خواهد شد و می تواند چالش های پیش روی فرد و جامعه را با برنامه ریزی صحیح حل نماید.

موارد همبسته با تاب آوری، تحت تأثیر مشارکت ها و فعالیت های داوطلبانه، می تواند تمامی موءلفه های لازم برای توسعه تاب آوری اجتماعی را فراهم آورد.
استفاده از نیروهای داوطلب متخصص و داوطلبین پر انگیزه و کم تجربه که آماده کسب تجارب و یادگیری هستند، بدون تردید جوامع را از رسیدن به بن بست دور خواهد ساخت.

برای افزایش احساس مسئولیت اجتماعی در افراد، چاره ای جز مشارکت داوطلبین در مدیریت جامعه نیست.

دنیای فردا،‌ نیازمند مشارکت در تمامی عرصه های اجتماعی، زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است.
بهره گیری از تجارب میانسالان و سالمندان باتجربه به همراه نیروی جوان جوامع، نویدبخش فردای بهتری خواهد بود و سازمان ملل متحد این نیاز را با سر دادن شعار “داوطلبان، سازندگان جوامع تاب آور” اعلام نموده است.

و چه نیروی شگفت انگیزی است، دستهایی که به هم پیوسته ست …

بی گمان هر که به هر جای در افتد از پای

دستهایش بسته است ….

دکتر مقدسی؛ خانه تاب آوری