با توجه به رسالت کاری و اهداف اساسنامه ای مجموعه رسانه های تخصصی مددکاری اجتماعی ایرانیان، در مسیر دریافت و انعکاس جدیدترین نقطه نظرات، دیدگاهها و نوع نگاه اساتید و مراجع حوزه مددکاری اجتماعی کشور در باب مسائل و مباحث مختلف مربوط به مددکاری اجتماعی ایران و حتی جهان، با تعدادی از اساتید حوزه مددکاری اجتماعی و مسئولین اصناف این عرصه مصاحبه های اختصاصی ترتیب داده شده است که بیشتر با محوریت موضوعی صنفی صورت گرفته است و در دومین قسمت از این حرکت رسانه ای، مصاحبه آقای دکتر محمد زاهدی اصل (تنها استاد تمام مددکاری اجتماعی در کشور) که در مورخ ۹۷/۱۰/۰۴ تهیه شده است در مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران و کلیه پایگاههای مجموعه رسانه های مددکاری اجتماعی ایرانیان در شبکه های اجتماعی منتشر می گردد. لازم به توضیح است انتشار کلیه یادداشتها، مصاحبه ها و نقطه نظرات اساتید و شخصیت های مددکاری اجتماعی کشور به منزله تأیید و یا رد آنها از سوی این پایگاه اینترنتی تلقی نمی گردد و ما صرفاً به رسالت رسانه ای خود پایبندیم و این فرصت گفتگو و انعکاس نقطه نظرات از طریق این پایگاه برای همه عزیزان اساتید و فعالان این عرصه فراهم می باشد.
*** ضمن سلام و عرض ادب و احترام؛ به نظر شما چگونه می شود به یک صنف واحد، قوی و فراگیر در مددکاری اجتماعی دست یابیم که این صنف بتواند بصورت منسجم، این پراکندگی های موجود در جامعه حاضرِ مددکاران اجتماعی را خنثی کند و به شکل پایدار، پیوندی را بین اقشار مختلف اعم از دانشگاهیان، دانشجویان و فعالان عملیاتیِ عرصه مددکاری اجتماعی فراهم نماید؟
بنده هم سلام عرض می کنم، این سوال شما پاسخش روشن است، راه حلش بحث نظام مددکاری اجتماعی است، که قانون نظام مددکاری اجتماعی با همدلی بازنگری و اصلاح بشود، با توجه به این دو دوری که این طرح به مجلس شورای اسلامی رفته و در هر دو بار متأسفانه جواب منفی دریافت نموده است، نیاز است در این خصوص نظرات مرکز پزوهش های مجلس نیز اعمال بشود، پخته بشود و مجدداً این طرح به مجلس برود، نهایتاً تصویب بشود و این سازمان نظام است که می تواند این محوریت را در رابطه با جامعه مددکاران اجتماعی ایران داشته باشد.
*** از نظر شما چرا طی سنوات اخیر، طرح سازمان نظام مددکاری اجتماعی نتوانسته موفق با کسب آراء لازم جهت تصویب در مجلس بشود و از نظر شما این مشکل چگونه می تواند حل بشود؟
پاسخ به این سوال شما را اینطور آغاز می کنم که یکبار، یک تیمی تشکیل شد، یک تیم ده، دوازده نفره بودیم که نشستیم از همه نظامها اعم از نظام پزشکی، نظام پرستاری، نظام روانشناسی، مشاوره و از همه اینها استفاده کردیم و یک نظامی را برای مددکاری اجتماعی مطابق با شرایط آن سالها یعنی دوازده سال پیش، طراحی و تدوین کردیم و خلاصه قضیه پیگیری اش یک مقداری عقب افتاد، تا اینکه بدون اینکه اصلاً ما در جریان باشیم، (البته قصد ندارم کسی را متهم بکنم و اینکه بگویم از چه کانالی رفته بود و من بعداً از دوستان قوه قضاییه متوجه شدم) یک طرح شکسته بسته ای، یک چیز ناقصی از آن همه کاری که طی هفت یا هشت ماه شده بود و پخته شده بود، یک طرحی برای نظام مددکاری اجتماعی به مجلس رفت و به اتفاق آرا رد شد، متأسفانه بعداً به فاصله پنج یا شش سال بعد دوباره طی سال گذشته و امسال، در یک حرکت دیگری بدون اینکه باز ما در جریان باشیم و هماهنگی صورت گرفته باشد، از طریق انجمن مددکاری اجتماعی ایران این اقدام انجام شد و به مجلس رفت و در آنجا و مجدداً در کمیسیون اصلی که کمیسیون اجتماعی است با رأی منفی بالایی رد شده است و برگشت خورد و بالاخره اینکه این طرح الان می بایست چکش کاری و اصلاحات بشود و این نیازمند تشکیل یک کمیته همدل و همراه است که البته بنده در فکرش هستم که دانشگاه علامه طباطبایی بعنوان متولی اصلی مددکاری اجتماعی در کشور بتواند محوریت این قضیه را داشته باشد و دوستان دیگر نیز دست به دست بدهند و همدلانه بیایند شاید اینبار به یک جایی برسیم.
*** استاد گرامی؛ در محافل مختلف رسمی و غیررسمی و سایر مصاحبه های ما مدام این مبحث تفاوت رشته های مددکاری اجتماعی و خدمات اجتماعی مطرح شده است، آیا به نظر شما تفاوتی در ماهیت این دو رشته وجود دارد و از هم متفاوتند؟
ببینید اصلاً داستان خدمات اجتماعی دیگر به بطور کلی بسته شده است، بنده دو سال و نیم پیش که رفته بودم برای دفاع از رشته جدید مددکاری اجتماعی در شورای تحول علوم انسانی، آنجا بالاخره رشته جدید مصوب شد و همانجا من البته بعداً از این پیشنهادم احساس گناه کردم چون بعضی از دانشگاهها واقعاً نیروی مددکاری و استاد مددکاری اجتماعی ندارند ولی رشته مددکاری دارند، بهرحال من آنجا پیشنهاد کردم که برای اینکه توقفی ایجاد نشود در دانشگاههایی که گرایش خدمات اجتماعی را اجرا می کردند و مطرح کردم آنجا در حضور آقایان و استقبال هم کردند و ریاست شورای تحول آقای حداد عادل همانجا پیشنهاد بنده را تأیید کردند و برنامه به وزارت علوم که رفت و به دانشگاهها ابلاغ شد، قرار بر این شد که آنهایی که گرایش خدمات اجتماعی داشتند این دیگر ملغی شد یعنی کلاً چیزی به نام گرایش خدمات اجتماعی وجود ندارد و نهایتاً رشته مددکاری اجتماعی جایگزین آن شد و دیگر اصلاً این داستان تمام شده است، ولی آنهایی که مدرک خدمات اجتماعی دارند قطعاً آن مدرک هدفش، و بطور کلی هدف از این گرایش هم که مصوب ستاد انقلاب فرهنگی بود، بعد از انقلاب فرهنگی سال ۶۲ که دانشگاهها بازگشایی شد این در واقع دست پخت کمیته علوم اجتماعی بود که خیلی سعی کردیم آن را تعدیل کنیم که متأسفانه زیر بار نرفتند و سیزده رشته تبدیل شد به یک رشته بنام علوم اجتماعی، با شش گرایش که یکی هم گرایش خدمات اجتماعی بود، همان موقع هم ستاد انقلاب فرهنگی زیرش یک ستاره زده بود و توضیح داده بود که هدف از این گرایش تربیت مددکاران اجتماعی است، بنابراین آن رشته هم با یک مقدار ضعف همین مددکاری اجتماعی بوده منتهی در قالب گرایش مطرح شد و ما هم در طول دوره ای که مجری گرایش خدمات اجتماعی بودیم ۱۴ واحد تخصصی، دانشگاه علامه به این درسها اضافه کرد و دانشگاههای دیگر هم که مجری بودند با تبعیت از این حرکت به تقویت واحدهای تخصصی مربوطه پرداختند منتهی دیگر الان دو سال است که کلاً داستان گرایش خدمات اجتماعی به بطور کل بسته شده است.
*** استاد گرامی لطفاً تخصص های خودتان را هم بفرمایید تا در این مصاحبه لحاظ بشود؟
من شاگرد سرکار خانم فرمانفرماییان بودم و به این موضوع افتخار می کنم، و نهایتاً در ادامه مسیر هم رسیدیم به یک شاخه ای از دایره بزرگ مددکاری اجتماعی، دکترای تخصصی من رشته مدیریت اجتماعی است بعنوان یکی از گرایشهای مددکاری اجتماعی.
*** ضمن تشکر از وقتی که جهت تهیه این مصاحبه در اختیار ما قرار دادید، در پایان بعنوان یک پیشکسوت و همچنین تنها استاد تمام رشته مددکاری اجتماعی در کشور، چه توصیه ای برای جامعه مددکاران اجتماعی دارید؟
ببینید من ابتدا واقعا متأسفم از این بابت که چرا باید فقط من تنها استاد تمام این رشته باشم، و بنظر من ما تابحال می بایست ده ها نفر را در این حیطه می داشتیم، در پاسخ به این سوال این طور عرض کنم که من بعنوان فردی که هفتاد و سه یا چهار سال از سنش می گذرد، پنجاه و دو سه سال موهایش را در دانشگاهها سفید کرده است، اگر ما را بعنوان یک آدمی که بالاخره سن و سالی ازش گذشته واقعاً قبول داشته باشند، میانسال ها، جوانها و حتی پیشکسوتها، من همه را دعوت می کنم به همدلی و تفاهم و اینکه دست به دست هم بدهیم تا بتوانیم از این حرفه و در واقع شأن و حیثیت حرفه دفاع بکنیم.
مصاحبه و گردآوری: جواد طلسچی یکتا؛ مدیریت مجموعه رسانه های مددکاری اجتماعی ایرانیان
” این مصاحبه بر اساس یک گفتگوی تلفنی ۳۰ دقیقه ای تهیه شده است و مستندات آن موجود است، لازم به ذکر است محتوای این مصاحبه بدون اعمال کمترین تغییرات و تفسیر و تعبیری، بطور کامل منتشر شده است.
