مطالبه گری گسترش عدالت آموزشی در فضای مجازی
یادداشت از پروانه خفتان؛ کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی
پیدایش و گسترش فناوری اطلاعـات باعث تغییراتی در تمام ابعاد زنـدگی فـردی و اجتماعی انسانها شده است و محدودیت زمان و مکان را پشت سر گذاشته و جهان را به یک دهکده تبدیل نموده است. آموزش و یادگیری و الگوهای آن متناسـب بـا تغییرات شرایط جامعه و گذشت زمان دچار تغییر و تحـولات شده اسـت. در زمانهای گذشته آمـوزش حضـوری از مهمترین و اصلی ترین شیوه یـادگیری بود. با به‌کارگیری فناوری در امر آموزش به سبب انعطاف‌پذیری، جذابیت در استفاده از آن و دسترسـی همگـان بـا ارزان تـرین قیمـت بـه آن، حذف محدودیت‌هـای زمـانی و مکـانی، عدم نیاز به حضور فیزیکی، رفع محدودیت استفاده از دانش برای افراد معلول، کارمنـد و بـالغ و … محیط یادگیری به مرور زمان از شکل حضوری به مجازی تغییر شکل داد.
آموزش مجازی روشی پویا، جدید و غنی در رابطه با ایجاد فرصتهای آموزشی است که می‌توان با اتکا به آن به‌روزترین مطالب و نکات آموزشی را به افراد منتقل کرد. آموزشهای مجازی و آنلاین که تا سال گذشته در مدارس ایران کمتر مورد توجه بود، اکنون بعلت اپیدمی بیماری کووید -۱۹(کرونا ویروس) مورد توجه همگان قرار گرفته است. همگام با این شرایط، مدارس و مسئولین به فکر راه اندازی سامانه‌های آموزش مجازی برای دانش آموزان در کشور شدند. حال سئوال اساسی این است به توجه به گسترش یکباره فضای آموزش مجازی در کشور، عدالت آموزشی امکان پذیر است؟ و نقش مردم در دستیابی به عدالت آموزشی در فضای مجازی چیست؟
فراهم کردن فرصتهای برابر و عادلانه آموزشی جزئی از عدالت آموزشی است و رسیدن به عدالت آموزشی برای تمام جوامعی که آموزش وپرورش را یک جزء مهم در زندگی افراد می دانند امری اصلی به شمار می‌رود. در عدالت آموزشی سعی می‌شود برای هر دانش‌آموز مطابق نیاز و شرایط او، خدمات و منابع آموزشی فراهم شود. با گسترش یکباره آموزشی مجازی در کشور و عدم دسترسی تعدادی بسیاری از دانش آموزان مناطق کم برخوردار کشور از وسایل الکترونیکی (کامپیوتر، گوشی های هوشمند، تبلت، لب تاپ و تلویزیون) و عدم دسترسی به شبکه اینترنت چگونه می‌توان به عدالت آموزشی در فضای مجازی در مقطع کنونی در کشور دست پیدا کرد؟ در پاسخ به این سئوال یکی از راهکاری پیشنهادی بسیج منابع دولتی، خیرین، نهادهای غیر انتفاعی و بخشهای خصوصی است. مردم کشور ما نه تنها باید در جهت گسترش عدالت آموزشی در کشور سهیم باشند، بلکه باید نسبت به تحقق صد در صدی آن در جامعه حساس و مطالبه‌گر باشند و این مطالبه گری را از دولت و به خصوص وزارت خانه آموزش و پرورش پیگیری کنند. چرا که با گسترش عدالت آموزشی در فضای مجازی و دسترسی همه افراد جامعه به فضای آموزش مجازی می‌توان سطح دانش و فرهنگ جامعه را تغییر داد و نگاه جامعه را از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی به عنوان ابزاری صرفاً برای سرگرمی به جنبه‌های کاربردی و آموزشی آن تغییر داد و احساس نیاز به یادگیری را در افراد جامعه ایجاد نمود. چرا که تنها راه پیشرفت و توسعه هر جامعه ای آگاهی، آموزش و مطالبه گری شهروندان آن جامعه است.
