ازدواج زودهنگام، تهدید جدی برای تربیت نسل آینده

ازدواج زودهنگام، تهدید جدی برای تربیت نسل آینده
نویسنده: پروانه خفتان؛ کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی

ازدواج زودهنگام، پدیده‌ای است که در نقاط مختلف جهان وجود دارد. ازدواج زودهنگام ازدواجی است که قبل از فراهم شدن شرایط ازدواج از قبیلِ بلوغ، توانایی جسمانی و رشد لازم اتفاق می‌افتد و طرفین عقد یا یکی از آنان، به علت فقدان رشد کافی، آمادگی جسمی و یا روانی را برای این امر مهم ندارند. ازدواج زودهنگام به ازدواجی اطلاق می‌شود که زوجین یا یکی از آنان به سن ۱۸ سالگی نرسیده باشد و کودک محسوب شود. یکی از بارزترین پیامدهای منفی چنین ازدواجهایی، عدم آمادگی زوج و یا یکی از آنها برای تربیت فرزند است، به علل مختلف مانند فقر فرهنگی، انتظارات جامعه، فقر آگاهی احتمال بارداری در کمتر از یکسال پس از زندگی مشترک در ازدواجهای کودک همسری بیشتر است. دختران کودکی که در سن پایین مجبور به ازدواج می‌شوند بعلت عدم آمادگی جسمی و روانی نمی‌تواند بارداری خوشایندی را تجربه کنند. و احتمالاً شیوع افسردگی پس از زایمان، فوت بعلت زایمان زودرس و … در آنان بالاتر می‌باشد، همچنین بعلت فقر آگاهی از شیوه های فرزند پروری، عدم آگاهی کافی برای انجام وظایف مادری، کودکان این مادران بیشتر در معرض انواع کودک آزاری (به خصوص کودک آزاری جنسی)، سوء تغذیه و عدم رشد کافی، رشد نامناسب روانشناختی و … قرار دارند. مادران کودک، نه تنها خود نتوانسته اند دوران کودکی خوبی را تجربه کنند و قربانی ازدواج زود هنگام شده اند بلکه با پذیرفتن زودهنگام نقش مادری بدون مهیا بودن شرایط و داشتن آگاهی باعث بوجود آمدن نسلی از کودکان می‌شوند که احتمال بروز آسیبها اجتماعی در آنها بیشتر می‌باشد. کودکان دارای مادرکودک خیلی زود در معرض آسیبها و تعرض‌ها قرار می‌گیرند چراکه مادران آنها هنوز خود نیاز به مراقبت دارند و آگاهی و بلوغ کافی جهت تربیت کودکان خودرا ندارند. ازدواج زودهنگام کودک یک نوع آزار و خشونت علیه سلامت دو نسل ازکودکان است. یک نسل از کودک بدون آگاهی و به عللی چون فقر اقتصادی، فقر فرهنگی، اعتیاد والدین، طلاق والدین و … تن به ازدواج زود هنگام داده اند و نسل بعدی به عللی مانند ناآگاهی والدین، فقر آگاهی مادر متولد شده اند و صاحب مادرانی هستند که خود هنوز در دوران کودکی قرار دارند و از مهارتهای لازم جهت تربیت فرزند برخوردار نیستند، مادرانی که خود قربانی هستند و نادانسته کودکان خود را قربانی ناآگاهی خود کرده اند. پدیده ازدواج زودهنگام با توجه به تأثیرات مخربی که می‌تواند بر کودکان و نوجوانان، ساختار خانواده و تربیت نسل آینده داشته باشد، نیازمند توجه بیشتر و مداخلات تخصصی می‌باشد و غفلت از ازدواج زود هنگام (کودک همسری) در جامعه می‌تواند با آثار مخربی بر روی تربیت نسل آینده همراه باشد که برای تعدیل این آثار مخرب گاها هزینه های گزافی بر جامعه تحمیل خواهد شد.