تاب آوری و مددکاری اجتماعی: ماهیت برخی مشاغل به گونه ای است که خواه نا خواه سلامت فرد را به خطر می اندازد. در دنیای امروزی که افراد کنترل کمتری بر عوامل استرس زای بیرونی دارند، بیکاری، فقر و تحریم، امنیت ذهنی افراد را کاهش داده است. برخی افراد در برخی مشاغل در معرض آسیب های جدی هستند،
مددکاری اجتماعی شغلی است پر استرس که پیامدهای جدی جسمی و روانی به همراه دارد. استرس های شغلی باعث فرسودگی و کاهش کارآمدی می شود و بر میزان خوشنودی افراد تأثیر دارد و آنچه که فرسودگی شغلی و استرس شغلی را تعدیل می کند تاب آوری است.
بین تاب آوری و استرس های شغلیِ مددکاری اجتماعی رابطه معنادار منفی وجود دارد.
کابوسا مفهومی را در تاب آوری مطرح نمود بنام سرسختی (hardiness) که معتقد بود سرسختی رابطه بین استرس و بیماری را تعدیل می دهد. آنچه در بین مددکاران اجتماعی باعث کاهش فشارهای روانی و تحمل استرس های شغلی است همین مفهوم سرسختی مددکاران اجتماعی است. زیرا افراد سرسخت سطح بالایی از استرس را تحمل می کنند اما بیمار نمی شوند.
حرفه ی مددکاری اجتماعی، حرفه ایست آمیخته با آسیب های اجتماعی موجود در جامعه، افراد در معرض آسیب و محیط های آسیب زا.
اینکه چطور مددکاران اجتماعی می توانند خود را از گزند این آسیب ها و آثار روحی و جسمی که بر آنها می گذارد مصون نگهدارند موضوع قابل تاملی است. زیرا طبق تحقیقات موجود هر چقدر استرس و فشار روانی بیشتر باشد فرسودگی شغلی و آسیب های جسمی و روانی نیز بیشتر است.
اگر تاب آوری را سازگاری موفقیت آمیز با موقعیت تهدید آمیز بدانیم، نکته ای که قابل توجه قرار می گیرد سازگاری است.
اگر مددکاران اجتماعی تاب آوری را در خود بعنوان یک مولفه ی تأثیرگذار در کاهش استرس های شغلی در نظر بگیرند تا حدودی می توانند استرس های شغلی را کاهش دهند و میزان فرسودگی را کمتر کنند. هرچند میزان استرس و فشار در محیط های مختلف کاری متفاوت است، اما قطعاً میزان خطر و آسیب در افراد مداخله کننده در بحران و اورژانس اجتماعی بیشتر است.
راهکارهای ساده ای وجود دارد برای افزایش تاب آوری که پرداختن به آنها باعث افزایش رضایت از زندگی و خوشنودی می شود.
مثل افزایش معنویت، اینکه بدانیم ماهیت حرفه ی ما خدمت رسانی است و باید با حضور قلب و فارغ از مولفه های جنسیتی، جسمی و فرهنگی خدمات را ارائه دهیم.
همیشه سهمی برای افراد در دچار خطا شدن قائل باشیم و معتقد باشیم که هر کس می تواند خود را تغییر دهد.
مربی و راهنما باشیم و ناجی نباشیم (مفهومی بر گرفته شده از مثلث کارپمن)
شفقت و همدلی با خود و خدمت گیرنده داشته باشیم،
در محیط کار با همکاران رابطه موثر و دوستانه همره با همدلی داشته باشیم.
زهره مهدوی (مددکار اجتماعی)
عضو دپارتمان کوچینگ نوجوانان روشنای راه و دانش آموخته پیشرفته واقعیت درمانی و تئوری انتخاب
