این روزها به یک مناسبت مهم جهانی برای مددکاران اجتماعی نزدیک می شویم. ۲۷ اسفند امسال مصادف خواهد بود با ۱۸ مارس ۲۰۱۴، روز جهانی مددکاری اجتماعی که به رسم هر سال، در سومین سه شنبه ماه مارس برگزار می شود. به لحاظ تاریخی، این مناسبت ابتدا در سال ۱۹۹۶ در فدراسیون مددکاری اجتماعی اروپا با شعار مددکاری اجتماعی و محرومیت اجتماعی آغاز شد. در سال بعد، توافق شد تا این روز، در دومین سه شنبه نوامبر هر سال گرامی داشته شود. پس از آن هر ساله با محوریت مسئله های مختلف اجتماعی که مددکاران اجتماعی با آنها مواجه اند همچون: قاچاق انسان و خشونت، معلولیت و حقوق بشر، حقوق کودک، مهاجرین و امثالهم، مددکاران اجتماعی سراسر جهان را به توجهی دوباره به مسئولیتهایشان دعوت می کردند. از سال ۲۰۰۶ این تاریخ به مارچ تغییر یافت و در سال ۲۰۰۷ به روز جهانی مددکاران اجتماعی تغییر یافت و اولین گرامی داشت آن با شعار” ایجاد جهانی از تفاوتها” برگزار شد. از آن سال به این سو، سومین سه شنبه مارچ هر سال، مددکاران اجتماعی سراسر جهان با پیامهای جداگانه ای از سوی سه مرجع اصلی مددکاری اجتماعی دنیا یعنی فدراسیون مددکاران اجتماعی(IFSW)، شورای آموزش مددکاری اجتماعی (CSWE) و انجمن بین المللی مدارس مددکاری اجتماعی (IASSW) روز مددکاری اجتماعی را جشن می گیرند. البته وقایعی از این دست که بیشتر با هدف معرفی حرفه و ظرفیتهای آن است پیش از این نیز سابقه داشته است. دستکم اینکه، مراجع سه گانه مذکور سالهاست که در مقام مشورتی سازمان ملل متحد قرار گرفته اند و هر ساله معمولا در اوایل ماه آوریل، یک روز به مددکاران اجتماعی اختصاص داده می شود و مراسم مفصلی در این روز به افتخار مددکاران اجتماعی برگزار می شود.
انجمنهای مددکاری اجتماعی بسیاری از کشورها، همان روزجهانی را روز ملی مددکاری اجتماعی نیز اعلام کرده اند و سمپوزیومهای متنوعی برگزار می کنند؛ مهمترین مباحث نظری حرفه و نیز سیاستهای کلی مددکاری اجتماعی و موانع و نقاط قوت حوزه رفاه اجتماعی، کیفیت زندگی و توانمندسازی اجتماعی را به بحث و تبادل نظر می گذارند.
این اتفاقی است که امسال نیز قرار است رخ دهد. در پوستری که برای این روز در سال جاری تدوین شده، شعار “راه حلهای مددکاری اجتماعی برای بحرانهای اجتماعی و اقتصادی ” انتخاب شده و هدف از مداخلات مددکاران اجتماعی سراسر جهان نیز ارتقاء برابری و عدالت، توانمندکردن افراد برای یک زندگی پایدار، جلب مشارکت همگانی در راه اصلاح امور جامعه، تسهیل ایجاد جامعه های مراقبت کننده و احترام به تنوعات و مرتبط شدن مردم برشمرده است.
تقریبا همه شعارهای انتخابی برای این روز بر دو بال اصلی این حرفه یعنی عدالت و حقوق بشر تکیه داشته اند. شعار امسال با تأکید بر اینکه در حال حاضر به طور متوسط هر روز ۲۵۰۰۰ نفر در سراسر جهان از فقر یا در اثر عوامل مرتبط با فقر از بین می روند انتخاب شده است و از مددکاران حرفه ای دعوت شده است تا به منظور کمک به تحقق آرمانهای عدالت محورانه در همه حوزه ها ازجمله عدالت اقتصادی و اجتماعی در سیاستگذاری های کلان ملی و بین المللی ورود کنند . همانطور که گری بیلی رئیس فدراسیون در پیامش گفت ما می توانیم و باید در صحنه های اقتصادی و سیاسی نقش آفرینی موثر داشته باشیم. با توجه به بحرانهای سیاسی و اقتصادی که در سالهای گذشته میلادی بر کشورهای مختلف جهان سایه افکنده از مددکاران خواسته شده تا تبعات غیرقابل تحمل این بحرانها را برای عموم مردم جهان روشن کنند و افکار عمومی را به این سو بکشانند که برای ارتقاء رفاه اجتماعی برای همه مردم باید تلاش کرد. آنگونه که انجمن ملی مددکاران اجتماعی امریکا به عنوان بزرگترین انجمن ملی حرفه ای این حوزه بیان کرده {همه مردم مهم اند } (ALL PEOPLE MATTER!)
مددکاران اجتماعی ایران نیز اگرچه ارتباطات بین المللی اندکی دارند اما امسال به یکی از بحرانهای مهم مخصوص کشور ما پرداخته اند و به صورت نمادین، کمپینی را برای جلب توجه همه مردم به موضوع تلفات و تبعات حوادث رانندگی اختصاص داده اند. مددکاری اجتماعی بین المللی امروزه یکی از حیطه های مهم این حرفه است که به طور ویژه به امر مهاجرین، قاچاق انسان، بحرانهای جهانی، تروریسم و سایر موضوعات فرامرزی می پردازد اما گرامیداشت روزهای جهانی به معنای آن نیست که مسائل اجتماعی مان را در مسائل اجتماعی جهان خلاصه کنیم. بلکه نشان دادن وحدت بین متخصصین این حرفه، حرف مشترک متخصصین علوم انسانی و همراستایی و همداستانی همه کسانی است که به افراد به مثابه انسان با حرمت و ارج انسانی اش می نگرند، فارغ از قومیت، ملیت، جنسیت یا هر ملاک جداکننده دیگر.
ویملا نادکارنی رئیس هندی انجمن مدارس مددکاری اجتماعی در پیام امسال خود ذکر کرد ما برای تحقق شعار امسال نیاز به توجه جدی به دو موضوع مهم داریم: اول تقویت حوزه آموزش مددکاران اجتماعی جهان و دوم توانمند کردن مردم سراسر دنیا با احترام به همه تفاوتهایشان. بحثهایی که این روزها در خصوص کیفیت آموزش در این حرفه مطرح می شود نشان از این دارد که مددکاران ایرانی، به این دو موضوع توجه کامل دارند و دغدغه لازم برای بهبود محتوا و سرفصلهای آموزشی ، چه آموزش دانشگاهی و چه آموزشهای ضمن خدمت دارند. دغدغه ای که قطعا با بحث و فحص مستمر می تواند راه به سرمنزلهای امیدوار کننده ای بگشاید. امید است که این دغدغه بجا و واکنشهای منطقی به چالشها در همه بخشهای اجتماعی به وجود آید تا دخالت مددکاران اجتماعی و سایر افراد حرفه ای در حوزه رفاه و خدمات اجتماعی را در امور پهن دامنه و سیاستگذاری ها در جهت تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی شاهد باشیم.
عباسعلی یزدانی
مددکار اجتماعی
