کتامین، نمک حمام، بون‌سای، مفِدرون و بوه برخی نام‌هایی است که این روزها خرده‌فروش‌های مواد مخدر و روانگردان در گوش مشتری‌هایشان زمزمه می‌کنند. آنها این نام‌های عجیب و غریب را در کنار جملاتی مانند «این ماده مخدر نیست»، «اعتیاد نمی‌آورد»، «برای لاغری خوب است»، «تمرکز را بالا میبرد»، «دوای کمرویی است» و «اکسیر ناتوانی جنسی است» قرار می‌دهند تا تجارتشان هیچ وقت از سکه نیفتد، این در حالی است که کارشناسان تاکید دارند پایه و اساس بسیاری از این مواد یکی است و سرانجام مصرف آنها بجز تباهی نیست.
نام‌های جذاب اما مرگبار
به گزارش وبسایت مددکاری اجتماعی ۲۰۱۵ به نقل از روزنامه جام جم، بسیاری از خانواده‌ها همیشه نگران هستند که فرزندانشان گرفتار اعتیاد شوند، چراکه برخی از نام‌های مرتبط با مواد مخدر آنقدر اغواکننده است که بسیاری از نوجوانان را جذب خود می‌کند.
بیشتر کارشناسان اعتقاد دارند، چنین نام‌های اغواکننده‌ای را باید نام‌های خیابانی مواد مخدر و روانگردان دانست، نام‌هایی که برخلاف ماهیت یکسان اغلب مواد روانگردان در نظر گرفته می‌شود تا توجه‌ها را به محصول جلب کند.
رامین رادفر، پژوهشگر اعتیاد درباره مواد روانگردان جدید می‌گوید: قاچاقچیان با ایجاد تغییراتی در مواد مخدر سعی می‌کنند برای خود بازار جدید پیدا کنند.
رادفر به ماده کراک اشاره می‌کند و می‌گوید مافیای مواد مخدر وقتی دید مصرف هروئین کم شده با تبلیغاتی که روی تغییرنام و شکل این ماده انجام داد، آن را با نام کراک دوباره به بازار عرضه کرد.
این در حالی است که به گفته برخی کارشناسان، کراک نام جذاب‌تری بود و که در کشورهای دیگر به موادی لقب داده شده بود که از آن به عنوان کوکائین فقرا یاد می‌کردند، اما در کشورمان سود جویان با استفاده از این نام بازار دوباره‌ای برای هروئین فشرده پیدا کردند.رادفر به خانواده‌ها توصیه می‌کند، پیشگیری را فراموش نکنند، زیرا راه پیشگیری از تمام مواد مخدر و روانگردان، یکی است و به این شکل، والدین می‌توانند مانع آسیب دیدن فرزندان خود شوند.
آن طور که رادفر توضیح می‌دهد، چنانچه بتوان سن شروع مصرف مواد مخدر را به تاخیر انداخت، احتمال ابتلای شخص به اعتیاد کاهش می‌یابد. البته این به این معنی نیست که اگر افراد در سنین بالا مواد مخدر مصرف کنند، دچار اعتیاد نخواهند شد.
بنابراین باید از وزارتخانه و سازمان‌هایی مانند آموزش و پرورش، بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد مخدر خواست برنامه‌های آموزشی بیشتری را در جهت پیشگیری از اعتیاد برای نوجوانان و جوانان تدارک ببینند.
مافیای مواد مخدر و بازاریابی ویژه
بازاریابی مختص شرکت‌های تولید مواد خوراکی یا شرکت‌های خدماتی نیست، چراکه مافیای مخدر بیش از تمام شرکت‌هایی که برای بازاریابی هزینه می‌کنند، در تلاش است از ذائقه مشتریانش آگاه شود و آنها را به نفع خود تغییر دهد.
مافیای مواد مخدر، بهترین کارشناسان را به کار می‌گیرد تا بیشترین نفوذ را در بازار داشته باشد. آنها مشتری‌های خود را با توجه به سن، جنس و علائق به گروه‌های مختلف تقسیم می‌کنند و بعد برای هر کدامشان محصولی در نظر می‌گیرند.
مافیای مواد مخدر همیشه چند قدم جلوتر از مبارزان مواد مخدر حرکت می‌کند به همین خاطر پول هنگفتی به دست می‌آورد و به هیچ قیمتی حاضر نیست این بازار پر سود را از دست بدهد. کارشناسان مافیای مواد مخدر بخوبی می‌دانند که برای سالخوردگان چگونه تبلیغ کنند تا آنها محصولشان را مصرف کنند. به همین خاطر در بازار شایعه می‌کنند مواد مخدری مانند تریاک برای آنهایی که بازنشسته هستند و سنشان از ۵۰ گذشته کاربرد دارویی دارد؛ مثلا برای بیماری قند مناسب است یا برای کمردرد و فشار خون در حد نوشدارو عمل می‌کند.
افزون بر این، آنها این باور غلط را نیز در جامعه گسترش می‌دهند که در سنین بالا دیگر افراد به مصرف مواد مخدر اعتیاد پیدا نمی‌کنند.
کارشناسان بر این باورند که مافیای مواد مخدر برای جوانان و نوجوانان نیز برنامه دارد. برای همین با توجه به علائق آنها مواد روانگردان یا مخدری مانند شیشه و اکس را در نظر می‌گیرند چراکه آنها بخوبی می‌دانند جوانان و نوجوانان، تمایلی به مصرف مواد مخدر سنتی مانند تریاک ندارند چراکه این مواد سستی زاست و این گروه سنی، عاشق جنب و جوش و هیجان هستند. به همین دلیل مواد روانگردان و محرک را با استفاده از شگردهای خاص به آنها معرفی می‌کنند.
شناسایی مشکلات و نیازها
مافیای مواد مخدر، مطالعات دقیقی روی جوامع هدف خود انجام می‌دهند تا به این شکل بتوانند محصولات خود را به بهترین شکل ممکن بفروشند. آنها برای این کار، لیست‌های ویژه‌ای از نیازها و مشکلات افراد مختلف جامعه تهیه می‌کنند. برای نمونه با علم به این که عموم مردم به دنبال کسب لذت آنی هستند، این شعار را برای معرفی محصول خود در نظر می‌گیرند؛ با مصرف این مواد، خیلی زود پرانرژی و شاد خواهید شد.
افزون برآن، آنها وقتی متوجه می‌شوند خیلی‌ها به دنبال این هستند که چاقی‌شان را در کوتاه‌ترین مدت درمان کنند، شایعه می‌کنند مصرف شیشه سبب لاغری می‌شود و عده‌ای ناگاه به مصرف این مواد روی می‌آورند. البته آنها پا را از این فراتر گذاشته و با معرفی این مواد به عنوان داروی لاغری، افراد ناآگاه را به کام مرگ می‌فرستند.
سوءاستفاده از تابوها
مافیای مواد مخدر و روانگردان وقتی می‌بیند، برخی مسائل در جامعه تابو است، برای سوءاستفاده از آن و رسیدن به هدف شومشان برنامه‌ریزی می‌کنند. برای نمونه، سراغ افرادی می‌روند که بیان کردن مشکلات جنسی و ناتوانایی‌هایشان در این زمینه را تابو می‌دانند و حتی حاضر نیستند، این مشکل را با پزشک در میان بگذارند.به این ترتیب، مافیای مواد مخدر وقتی متوجه می‌شود چنین افرادی برای حل مشکلات خود به داروهایی پناه می‌برند که در شبکه‌های ماهواره‌ای تبلیغ می‌شود یا گوشه عطاری‌ها در اختیار افراد قرار می‌گیرد، آنها را طعمه‌ای مناسب می‌بینند. به همین خاطر است که در جامعه شایعه می‌شود مصرف مواد مخدر می‌تواند ناتوانی جنسی را درمان کند، اما به گفته کارشناسان مصرف مواد مخدر و روانگردان در کوتاه‌مدت اندکی تاثیرگذار است، اما در بلندمدت مشکلات بیشتری برای مصرف‌کننده پدید می‌آورد.
قاچاقچیان مواد مخدر، همه اتفاقات جامعه را رصد می‌کنند تا بهترین شعارها را برای فروش محصولات خود انتخاب کنند. برای نمونه، وقتی می‌بینند رقابتی ناسالم بین مدارس و والدین شکل گرفته تا دانش‌آموزان و دانشجویان بهترین نمرات را کسب کنند، دانش‌آموزان و دانشجویان را با اطلاعات اشتباه فریب می‌دهند؛ مثلا می‌گویند مصرف محصولاتشان سبب هوشیاری و بالا رفتن تمرکز افراد می‌شود تا بهتر درس بخوانند. به همین خاطر، مصرف داروهای محرک و مخدر در فصل امتحانات مدارس و دانشگاه‌ها بیشتر می‌شود.
