وبسایت تخصصی مددکاری اجتماعی ۲۰۱۵ : همانطور که قبلاً مطرح شد تأثیر مددکار اجتماعی بر فرآیند مشاوره فردی قبل از شروع مشاوره و حتی قبل از رویارویی مددکار اجتماعی با مراجع آغاز می گردد! چرا؟ که هویت فردی و منش اخلاقی مددکار اجتماعی پیشتر شکل گرفته و تاثیر گذار بر رفتار حرفه ای او خواهد بود.
اکنون اضافه می کنم که تأثیر مثبت یا منفی زبان بدن از تابلو و فضای درونی مرکز و اتاق مشاوره شروع میشود.
تابلو بیانگر ارزش مرکز است. عناوین، رنگ، سایز و توضیحات مختصر آن در یک لحظه تاثیر خودش را میگذارد. بنابراین باید وزین، شکیل و با محتوا باشد.
چیدمان داخل کلینیک، رنگ دیوارها، تابلوهای تزیینی، جملات کوتاه تأثیر گذار، امکانات رفاهی و همه و همه می بایست جوری طراحی شوند که حس گرم، آرامش بخش و راحتی را به مراجع بدهند. مکان باید چنان آرایه گردد که یک محل تخصصی و حمایتگرانه را القا نماید.
و اما داخل اتاق مشاوره …
اولین عامل تأثیرگذار در مددکار اجتماعی در چند ثانیه اول ورود مراجع به داخل اتاق، حس عاطفی چهره مددکار اجتماعی است. اینکه متبسم است یا اخم کرده، شاد است یا غمگین، دوستانه است یا غیر دوستانه، آرامش بخش است یا اضطراب آور، همه و همه در چند ثانیه اول مشخص و تأثیرات مثبت و منفی خود را برفضای مشاوره خواهد گذاشت.
بنابراین تسلط بر حالتهای چهره از اولین وظایف مددکار اجتماعی است.
متغیر تأثیرگذار بعدی پوشش مددکار اجتماعی است، که در عین راحتی، باید متناسب با شرایط فرهنگی جامعه و جایگاه ارزشی مددکار اجتماعی باشد. حتی رنگ لباس باید آرامش بخش باشد و چشم را نیآزارد.
لحن مددکار اجتماعی و ادبیات گفتاری او بیانگر سواد و تجربه و شخصیت اوست و بر همین مبنا قضاوت می شود.
لحن بویژه در جلسه اول لازم نیست که خیلی دوستانه باشه (مگر با کودک روبرو باشیم) فضای حاکم در اولین جلسه بهتره که رسمی و محترمانه باشد و در ادامه جلسات صمیمیت حرفه ای هم بر آن افزوده می شود.
استفاده بجا از حرکات دست و پا و بدن و صورت و کلمات هدایتگرانه فرآیند مشاوره را تسهیل می کند. از اغراق و همینطور خست در استفاده از این حرکات باید خودداری کرد.
شخصاً معتقدم بهتر است میز حائل بین مددکار اجتماعی و مراجع باشد. یکی به دلیل نشان دادن جایگاه تخصصی مددکار اجتماعی، دیگر بخاطر حفظ حریم رابطه و نهایتاً بخاطر ممانعت از بروز مشکلات قانونی!! چرا که نزدیکی فیزیکی زیاد بین مددکار اجتماعی و مراجع فرضاً در شرایط بروز و تخلیه هیحانات عاطفی آزار دهنده اگر چه از نظر علمی لازم است اما از نظر اجتماعی و قانونی دردسرساز!!
مختصر پذیرایی داخل اتاق (چایی و شیرینی کوچک، که خوردنش راحت باشد) تأثیر خوبی میگذارد.
وجود دستمال کاغدی ضرورت دارد.
از سلسله یادداشت های مشاوره مددکاری اجتماعی
احمد جبارزاده | مددکار اجتماعی
وبسایت تخصصی مددکاری اجتماعی ۲۰۱۵
