یادداشت آقای موسوی چلک با عنوان «آزمون وسع»؛ مدیریت بهینه منابع

انوشیروان محسنی بندپی، سرپرست سازمان تامین اجتماعی از «آزمون وسع» سخن گفت که متقاضیان دریافت بسته‌های حمایتی دولت می‌توانند با مراجعه به سایت سازمان بهزیستی در آن شرکت کرده و چنانچه واجد دریافت باشند از آن بهره‌مند شوند.

همان‌طور که در قانون هم «آزمون وسع» آمده است، توانایی افراد مورد بررسی واقع می‌شود و براساس آن نوع و میزان حمایت تعریف می‌شود. این آزمون معمولا در کشورهای مختلف نیز اجرا می‌شود زیرا بحث این است که دولت نمی‌تواند به همه مردم یکسان پرداخت کند. «آزمون‌وسع» موضوعی است که در قانون احکام دائمی و برنامه‌های توسعه آمده است. چون آنقدر منابع نداریم که بخواهیم ولخرجی کنیم، لذا باید نوع و میزان حمایت براساس شرایط و توانایی و نیاز افراد صورت بگیرد. این یکی از راه‌های جهت دادن درست به منابع محدود حمایتی است که کشورها دارند و کشور ما هم از این قضیه مستثنا نیست. البته کشورهایی که «آزمون وسع» انجام می‌دهند بانک اطلاعات یکسانی دارند و همه چیز شفاف است. درواقع «آزمون وسع» زیرساختی می‌خواهد که بخشی از آن به اطلاعات جامع و قابل اتکا بازمی‌گردد.

بانک اطلاعاتی که بتوان به اطلاعاتش اعتماد کرد و همه اطلاعات افراد آنجا باشد که خود این هم مستلزم اعتماد بین مردم و دولت است. درمورد «آزمون وسع» هم ممکن است اتفاقی شبیه سرشماری‌هایی که انجام می‌شود و بعضا افراد همه حقیقت را نمی‌گویند بیفتد مگر اینکه فضای اعتماد بین دولت و ملت تقویت شود؛ آن وقت می‌توانیم یک بانک اطلاعات داشته باشیم که همه دارایی و اموال و ظرفیت‌های فرد از طریق آن بانک قابل شناسایی و رصد باشد. ولی در هر صورت اینکه براساس توانایی و نیاز افراد سوبسید پرداخت کنیم، گام خوبی است حتی اگر در ابتدا اشکالاتی وجود داشته باشد، اما راهی است که باید طی کنیم.

منابع محدود، بسته‌های حمایتی را تنها متعلق به افرادی می‌کند که نیازمند دریافت این بسته‌های حمایتی هستند. دولت برنامه‌ریزی کرده که مرحله به مرحله کار را انجام دهد چون باید بتواند منابع آن را هم تامین کند. هرچند به ظاهر ۲۰۰ هزار تومان به صورت میانگین است ولی وقتی تعداد خیلی بالا می‌رود بار مالی زیادی بر دوش دولت می‌گذارد. به‌ویژه اینکه قرار است چند مرحله در سال انجام شود لذا دولت باید بر اساس جیب خود اولویت‌بندی کند. به نظر می‌رسد بدین ترتیب احتمال اجرایی شدن کار افزایش می‌یابد و نارضایتی کمتر خواهد شد. درواقع همین که دولت گام‌به‌گام کار را انجام می‌دهد، اطلاع‌رسانی درست راجع به نحوه پرداخت بسته حمایتی نیز می‌تواند هم به شفافیت کمک کند و هم در جریان بودن مردم، نارضایتی‌شان را کمتر خواهد کرد. منطق هم همین است که اگر پول کمی داشته باشیم، اولویت اول باید کسانی باشند که همین الان هم دارند مستمری ماهانه می‌گیرند.

کسانی که به خاطر نیاز مالی و شرایطی که دارند، مستمری بگیر بهزیستی و کمیته امداد هستند، گرچه همه افراد نیازمند الزاما زنان سرپرست خانوار نیستند، معلولان یا برخی از سالمندان یا کودکان یا ایتام یا برخی از گروه‌های خاص هم نیازمندند و شرایطی دارند که می‌توانند مشمول دریافت این بسته‌های حمایتی شوند ولی فاز اول سراغ خانواده‌هایی رفته‌اند که مستمری‌های ماهیانه می‌گیرند که درواقع دهک‌های پایین جامعه هستند. اکثر کشورهای دنیا در شرایط خاصی که قرار می‌گیرند این نوع حمایت‌های مقطعی و موردی را به ویژه برای اقشاری که نیازهای خاصی دارند، پرداخت می‌کنند و به آنها توجه می‌کنند. ایران هم این کار را انجام می‌دهد و این گام به جلو را برداشته است. از این طریق به سمتی می‌رویم که پرداخت‌ و حمایت‌هایمان را هدفمند و جهت‌دار و متناسب با شرایط افراد بکنیم.

سید حسن موسوی چلک؛  رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران

منبع:‌ آرمان