داستان غم انگیز سوء استفاده سوداگران مرگ از شهروندان به ویژه از جوانان و نوجوانان تمام شدنی نیست. هر روز برگ تازه ای به این داستان اضافه می‌شود و در حالی که نهاد‌های مختلف عزم خود را جزم کرده‌اند تا با به کارگیری راهکار‌های مختلف سلبی و ایجابی سونامی اعتیاد را مهار کنند، اما در آن طرف قاچاقچیان مواد مخدر که در یک بازار ۶۰۰ میلیارد دلاری فعالیت می‌کنند هر روز راه‌های تازه‌ای برای یافتن بازارهای جدید پیش روی خود می‌گشایند، تا جایی که به تازگی عنوان شده است: «امروز شاهد استفاده از مواد صنعتی یا روانگردانی هستیم که متناسب با سنین نوجوانی و جوانی تهیه می شود.»
«آنچه به عنوان آمار رسمی اعتیاد در کشور وجود دارد یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر برآورد شده است که در مجموع، با حساب افرادی که به صورت تفننی مصرف می‌کنند و وابستگی ندارند، این تعداد به دو میلیون نفر می‌رسد. بیشترین گروه سنی درگیر اعتیاد نیز افراد جوان در دهه های سوم تا چهارم زندگی هستند، اما در سنین مختلف مثل سالمندی و نوجوانی هم اعتیاد وجود دارد.» این اظهار نظر ماه گذشته توسط احمد حاجبی، مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت انجام شد.
هرچند امروزه الگوی مصرف مواد مخدر در ایران تغییر کرده و بارها و بارها متولیان امر در مورد عوارض آن هشدار داده اند، اما سوداگران مرگ برای دستیابی به مقاصد پلید خود به گونه ای مواد مخدر را از شکل سنتی به شکل صنعتی درآورده اند تا هر چه بیشتر افراد را در منجلاب اعتیاد غرق کنند. این مواد نوظهور عواقب جبران ناپذیری را به همراه دارد و در بسیاری موارد به مرگ معتادان می انجامد. این در حالی است که روز به روز سن اعتیاد جوان تر و دغدغه جامعه بزرگ تر می شود؛ آنچنان که برخی اظهار نظر‌ها حاکی از آن است که سن مصرف مواد مخدر در جامعه به زیر ۱۵ سال رسیده است و متاسفانه شاهد هستیم برخی دانش آموزان دوره راهنمایی نیز به سمت اعتیاد کشیده شده اند.
باید برنامه های پیشگیرانه‌ای انجام شود تا خانواده ها از اثرات مصرف مواد مخدر آگاه شوند و از فرزندان خود مراقبت کنند تا دچار اعتیاد نشوند. بر اساس آخرین تحقیقات خسارت اقتصادی وارد شده به کشور به دلیل مواد مخدر ۱۲ میلیارد دلار بوده است؛ به این ترتیب سالانه ۴۵ هزار میلیارد تومان صرف مواد مخدر می شود. اردیبشهت امسال قائم مقام وقت دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به گردش مالی ۶۰۰ میلیارد دلاری مواد مخدر در دنیا گفت: گردش مالی قاچاقچیان در ایران سه میلیارد دلار است.
به گزارش فارس، علیرضا جزینی با هشدار نسبت به صنعتی شدن مواد مخدر، یادآور شد: ۵۴۰ نوع ماده مخدر صنعتی توسط سازمان ملل گزارش شده است و سال گذشته ۲۲۰ کارگاه تولید شیشه در ایران منهدم و دو تن شیشه کشف شد. با وجود این، جوانان ایرانی مورد هدف قاچاقچیان مواد مخدر قرار دارند و آنان به هر ترفندی دام های رنگارنگی را پهن می کنند تا به سودهای کلانی دست یابند.
تهیه مواد مخدر ویژه جوانان و نوجوانان
روز گذشته معاون اجتماعی پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا درباره تغییر الگوی مصرف مواد مخدر عنوان کرد: امروز شاهد استفاده از مواد صنعتی یا روانگردان هستیم که متناسب با سنین نوجوانی و جوانی تهیه می شود. کنجکاوی، لذت طلبی، تفریح و سرگرمی و بحران های روحی مجموعه عواملی هستند که باعث سوق پیدا کردن جوانان به اعتیاد هستند. به گفته احمد کاوه وابستگی فرد به یک ماده تعریف جامع و علمی از اعتیاد است و مسلما عوارض و معضلات مربوط به اعتیاد را باید در فضای اجتماعی دنبال کرد.
در حقیقت چرایی، چگونگی و چیستی اعتیاد را باید پاسخ داد و برای کنترل و پیشگیری آن برنامه داشت. معاون اجتماعی پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا با بیان اینکه این مساله در دو موضوع در حال پیگیری است، اظهارکرد: نخست در حوزه مقابله و برخورد فیزیکی با جرم است. در این زمینه نیز هر کسی که با مساله مواد مخدر درگیر باشد برخورد قانونی با او صورت می‌گیرد.
او خاطرنشان ساخت: مطمئنا در نگاه پلیس مجرمان و قاچاقچیان مواد مخدر اولویت کاری پلیس هستند که باید با آنها برخورد شود و اساسا برخورد پلیس در مواجهه با قاچاقچی با معتاد متفاوت است. کاوه با اشاره به گذشته که معتاد صرفا به عنوان مجرم ارزیابی می شد، بیان کرد: در آن زمان بر اساس وظیفه قانونی باید با معتاد بر همین اساس و اصل، برخورد می شد.
در این مورد یک نگاه این است که این افراد سلامتی شان را به دست بیاورند و به جامعه برگردند. در ماده ۱۵ قانون پیش بینی شده که حاکمیت نیز کمک کند و مراکز درمانی را توسعه دهد تا این افراد بتوانند درمان شوند، اما اگر افرادی نخواهند این فرایند را طی کنند تا درمان شوند و بخواهند همچنان به عنوان مصرف کننده مواد مخدر باقی بمانند، بر اساس ماده ۱۶ باید ساماندهی شوند، به این شکل که از کف خیابان جمع آوری شوند و در اردوگاه های ترک اجباری اقامت داده شوند.
او ادامه داد: این افراد بعد از سه ماه که دوره درمان را طی کردند، در حالی که نخواهند پاک باشند، با آنها برخورد قانونی خواهد شد. به گزارش ایسنا، کاوه معضل اصلی در گذشته را مواد سنتی و تریاک دانست و افزود: این مواد عموما در کشور افغانستان تهیه می شد و البته همچنان نیز این مواد بسیار زیاد استفاده می شود، اما اتفاقی که افتاده این است که مواد صنعتی چند سال است ظهور و بروز پیدا کرده است.
گمراهی جوانان با مافیای مواد مخدر
رئیس انجمن آسیب شناسی اجتماعی ایران در گفت و گو با «آرمان» درباره مواد مخدر صنعتی می‌گوید: زمانی که مواد سنتی با کاهش تقاضا رو به رو شد، مافیای مواد مخدر به دنبال جایگزین افتادند تا متناسب با نیاز جامعه مشتریان خود را به دست آورند. کوروش محمدی ادامه می دهد: به همین دلیل و با تبعیت از مافیای مواد مخدر دنیا مواد صنعتی جایگزین مواد سنتی و وارد بازار شد، چرا که به علت تنوع، فراوانی، قابلیت حمل، نداشتن بو، اثربخشی و… مشتریان بیشتری پیدا کرد.
او اظهار می کند: غفلت محض است که ما بازار مواد مخدر ایران را مستقل از شبکه توزیع مواد مخدر در دنیا بدانیم. این بازارها با هم در ارتباط است و متناسب با شرایط و نیازهای کف بازار به ویژه گرایش جوانان به مواد مخدر سنجیده می شود. او بیان می کند: وقتی کیفیت و اثربخشی مواد سنتی از بین رفت و پای مواد مخدر صنعتی به میان آمد، بازارهای فروش و توزیع مواد مخدر برای هدف خود به دنبال قشری از جامعه افتادند که آگاهی نداشته باشند.
او خاطرنشان می‌کند: در این میان جوانان هم به علت آنکه آگاهی شان از عوارض مواد مخدر پایین است، مورد بازاریابی قرار گرفته و می گیرند، چرا که به راحتی نیازهای آنها قابل شناسایی و دستیابی است. محمدی عنوان می کند: این بازارها با تبلغیات منفی و اغواگرانه درصدند که این گروه سنی را جذب مواد صنعتی کنند.
