توسعه و پیشرفت جوامع با افزایش آگاهی و شعور اجتماعی رخ می دهد؛ آگاهی و شعور اجتماعی انسان، کنشگری که محور توسعه است. کتاب و کتابخوانی از ملزومات ضروری برای دستیابی به این مهم هستند. کتاب بینش و نگرش را تغییر داده و بهتبع آن رفتارها و باورها دستخوش تغییر میشوند. با کتابخوانی انسان با دانش انباشته گذشتگان، تاریخ قرون و اقوام ارتباط برقرار میکند. به قول اسپنسر جامعهشناس کلاسیک دانش گذشتگان همچون غولی است که انسان کنونی بر شاخههای این غول ایستاده است که با مطالعه می تواند بر این غول فایق آید و با تولید علم و دانش بر این انباشت بیفزاید. تولید علم و دانش و افزایش آگاهی موجبات تغییرات جدید اجتماعی، فرهنگی، آموزشی را فراهم نموده و جوامع را به سمت توسعه یافتگی سوق میدهد.
به گواه تاریخ، علم و آگاهی؛ انسان اندیشمند را در گذار مراحل تاریخی متکامل و توانمندتر کرده به طوری که با خلق تکنولوژی های نوین دوره های تاریخی را متحول و تغییرات ساختاری را رقم زده است. تغییرات ساختاری که زمینه رشد و توسعه روز افزون را فراهم نموده و خود معلول مطالعه و کتابخوانی است. بنابراین ضرورت دارد بیش از پیش به کتابخوانی توجه نموده و عزم مردمی را در کنار نهادهای دولتی برانگیزانیم. در این راستا در فضای مجازی کمپین مردمی کتابخوانی را در سطح کشور تشکیل داده ایم تا ایده ها و طرح های جدید معرفی شوند. فضایی برای هم اندیشی و هم افزایی ایجاد شده است تا هر روز یک کتابخوان به جامعه کتابخوان ها اضافه شود و کتابخوان ها هر روز یک کتاب بیشتر بخوانند. از همه هموطنان دعوت می شود به این کمپین بپیوندند و سهم خود را در افزایش آگاهی و رفتن به سمت جامعه ای توسعه یافتهتر ایفا نمایند. یکی ایده های مطرح شده نویسنده در گروه طرح “رابط کتاب و کتابخانه” است. در واقع رابط کتاب و کتابخانه بین خوانندگان و کتاب به صورت موارد زیر ارتباط برقرار می کند:
۱- اولین مخاطبان یا جامعه هدف دانش آموزان و بچه های فامیل و آشنایان، کوچه محل سکونت، آموزشگاه خصوصی، یا شاگردان مدرسه هستند. بستگی دارد رابط علاقمند با کدام دسته بتواند ارتباط برقرار کند.
۲- دومین جامعه هدف زنان با تأکید بر زنان خانه دار چه در کوچه محل، چه بین جمع فامیل یا همکاران در محل کار یا زنان یک شهر یا روستا هستند. در سطح شهر یا روستا زنان عضو شورای شهر راحت تر می توانند این کار را انجام دهند.
اگر طرح در دو مورد فوق در سطح کشور با موفقیت به اجرا درآمد می توان جامعه هدف را در موارد دیگر گسترش داد.
در این طرح رابط کتابی به کسی معرفی نمی کند تنها در مخاطبان انگیزش ایجاد می کند و بایستی در مراحل اول با کمک و راهنمایی کتابداران کتابخانه های عمومی کتاب انتخاب کنند، تا این شبهه ایجاد نشود که این رابط کتابی در حوزه ای خاص معرفی کرده است. مخاطبان رابط در ابتدا با کتاب های ساده و عمومی شروع کنند تا کم کم خودشون علاقمند به کتابخوانی می شوند و بدون رابط به کتابخانه مراجعه می کنند یا از کتابخانه شخصی استفاده می کنند.
راههای ایجاد انگیزش در مخاطبان
- برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان و بچه ها برگزاری مسابقه های هیجانی کتابخوانی و شرکت دادن برنده ها در نشست های شهرستانی و استانی، تهیه جوایز به کمک کتابخانه ها و سازمان های مردم نهاد، لوح تقدیر و معرفی نامه رابط برای اولیا مدرسه جهت تشویق دانش آموزانی که تابستان در این طرح شرکت کرده اند.
- برای زنان با توجه به سطح سواد و شاغل یا خانه دار بودن مسابقه کتابخوانی با کمک کتابخانه عمومی یا شورای شهر یا نشست های کتابخوانی برگزار شود. به برندگان جوایزی از قبیل سفر زیارتی، اردو، هدایای نقدی و غیر نقدی، لوح تقدیر اهدا شود.
اگر به دانش آموزان و بچه ها کمک شود کتاب های مورد علاقه اشان را بخوانند و زنان هم کتاب هایی که به آنها آرامش بدهد و راه حل مسائل روزمره زندگیشان را بیابند سریعتر با کتاب انس می گیرند.
ویژگی های رابط
الف) شهروندانی با حداقل سطح تحصیل دیپلم تا مقاطع عالی دانشگاهی
ب) شهروندان با روابط اجتماعی خوب
ج) شهروندان علاقمند به امور عام المنفعه
د) فعالان اجتماعی و فرهنگی
طرح رابط کتاب و کتابخانه برای اولین بار توسط خود نویسنده در حال اجرا است و تنی چند از هموطنان که عضو کمپین شده اند بعد از آشنایی با اهداف طرح از شهرستان های مختلف داوطلب و رابط شده اند. این طرح با نقد و نظرات مخاطبان دوباره بررسی و ارتقا می یابد. این یکی از ایده های مطرح شده در کمپین است و ایده های دیگری هم مطرح شده و می شود که از طریق همین رسانه و لینک گروه گزارش عملکردها به سمع و نظر خوانندگان گرامی می رسد.
*** جهت عضویت در کمپین اینجا کلیک کنید.
سولین احمدزاده؛ دانشجوی دکترا جامعه شناسی اقتصاد و توسعه