نوجوانان لجباز یا خواهان استقلال

نوجوانان لجباز یا خواهان استقلال

تهیه شده توسط :
زهرا ایرانی کارشناسی مددکاری اجتماعی و ارشد مشاوره توانبخشی
فرنوش فقیهی دانشجوی رشته مددکاری اجتماعی دانشگاه خوارزمی

نوجوانی،  دوره خاصی از زندگی است که از لحاظ وی‍‍ژگی ها و شرایطی که دارد متمایز از سایر مراحل بوده و مورد توجه متخصصان رشد و روان شناسی رشد می‌باشد . در این دوره سنی ، نوجوان وی‍‍ژگی هایی پیدا می‌کند که لزوم توجه و اعمال شیوه‌های برخورد مناسب را الزامی می‌سازد و از آنجایی که تحمل این شرایط و وی‍‍ژگی های آن برای نوجوان نیز توام با مشکلاتی است پس عدم آگاهی اطرافیان و بویژه والدین و مربیان با شیوه برخورد با آنها می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد. یکی از این ویژگی های مهم ، تمایل نوجوان به کسب استقلال است. نوجوان تمایل دارد توانایی ها و نیروهای خود را به معرض نمایش بگذارد ؛ قدرت و توانایی خود را به اطرافیان ثابت کند . می‌خواهد یکه و تنها عمل کند و تا جایی که می‌تواند به اطرافیان و بوی‍ژه والدین خود تکیه نکند. استقلال طلبی زمینه اولیه ورود او به اجتماع را فراهم می‌سازد و او را برای پذیرش مسئولیت های اجتماعی آماده می‌کند ؛ هر چند جهت‌گیری ناصحیح آن توام با مسائل و مشکلاتی برای او و اطرافیان خواهد بود . بنابراین لازم است آگاهی های خود را افزایش دهیم تا بتوانیم در جهت تربیت صحیح نوجوانمان گام برداریم.

نوجوانان لجباز یا خواهان استقلال

اما هنگامی که پای صحبت خانواده ها مینشینیم، از لجبازی و عدم پیروی نوجوانشان شکایت میکنند و ادعا میکنند فرزندمان از ما دور شده است و از طرفی صحبت های نوجوانان، نشان از استقلال جسمی و عاطفی و روانی و اجتماعی آنها دارد. گویا آنها مراحل خطی پیوسته ای را طی میکنند تا به دوران جوانی برسند.

بنا به گفته استنبرگ و موریس(۲۰۰۱)، نوجوانان در دوره میانی نوجوانی بیش تر از هر وقت دیگری تحت تاثیر دوستان هستند و فاصله بیشتری از والدین ، در مقایسه با اوایل و اواخر نوجوانی دارند.

دوره نوجوانی دارای ۳ مرحله است:
۱)استقلال جسمانی: به دنبال تغییر و تحوالات جسمی و رشد اندام ها، ما شاهد قطع وابستگی جسمانی نوجوانان از والدین هستیم ؛ قطع وابستگی جسمانی به معنای آن است که دیگر به شدت گذشته علاقه مند به در آغوش گرفته شدن و بوسیدن نیستند ، بلکه اکنون مرز جسمانی با دیگران داشته و در هنگام ضرورت دوست دارد در آغوش گرفته شود . در این دوره نوجوان خودرا بزرگ و قدرتمند و متسقل می بیند و دوست دارد دیگران هم اورا به چشم بزرگسال ببینند.

۲) استقلال عاطفی: فرزندی که تا کنون با والدین ارتباط عاطفی داشته اکنون مایل است به جز والدین خودش با افراد دیگری ارتباط برقرار کند و آنها را دوست بدارد ؛ در این راستا ممکن است والدین احساس کنند فرزندمان از ما فاصله گرفته یا دیگر ما را مثل گذشته دوست ندارد . نوجوانان در این سنین ارتباطات گسترده با همسن و سالان خود و تفریح و وقت گذانی با آنها را به علت درکی که از شرایط یکدیگر دارند به تفریحات با خانواده ترجیح میدهند و باید بدانیم این ترجیح کاملاً طبیعی است ؛ وظیفه والدین در بخش شناسایی دوستان و همسن و سالان و نظارت بر فرزند شان و همراهی و احترام به آنهاست.

۳) بازگشت: تا اینجا متوجه شدیم نوجوانان در دو دوره استقلال جسمی و عاطفی از خانواده فاصله گرفته اند اما دوره سوم زمان بازگشت نوجوانان به خانواده و اهمیت دادن به زندگی خودش است. کم کم ارتباطش با والدین و دوستان به تعادل رسیده و جامعه به او نقش ها و مسئولیت های مرتبط میدهد.

پس در این دوره همراه و دوست نوجوانان خود باشیم و علاوه بر نظارت، محبت و صمیمت را هم در نظر بگیریم و درجهت استقلال وی، مسئولیت هایی به او بدهیم تا بداند او را بزرگ می بینیم و استقلالش را پذیرفته ایم.

منابع: مقاله والدین ،نوجوانان ، ارزشاهای خانوادگی ؛ ترجیح اطاعت یا استقلال نوشته دکتر ابراهیم خدائی ، علی معدنی پور و وحید نقدی
سایت: www.daneshname.roshd.ir