مقدمه: تا کنون چندبار به نوشته های روی صندلی اتوبوس یا دیوارهای کلاس دقت کرده اید؟ چند دفعه از کنده کاری روی درخت ها و نوشتن یادگاری بر آثار باستانی احساس تأسف کرده اید؟ رفتارهایی که هیچ تطابقی با قوانین زندگی اجتماعی ندارد و در واقع در تضاد با ارزشها وهنجارهای جامعه هستند و امنیت روانی واجتماعی جامعه را برهم میزند ،به اینگونه رفتارها و اعمال خاربکارانه واندالیسم گفته می شود.
امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ وندالیسم به صورت یک مشکل اجتماعی حاد مطرح است که نه تنها سلامتی امنیت جامعه را به مخاطره می اندازد بلکه هزینه های مالی گرانی را تحمیل مالیات دهندگان و ساکنین این شهرها می کند ـ برخلاف بسیاری از جرائم و انحرافات آثار وندالیسم مشهود و پیداست
علیرغم زیاد شدن موارد و خسارات وارده بر متعلقات عمومی و تأسیسات مناطق شهری خصوصاً در شهرهای بزرگ کشور دانش و اطلاعات منظمی از آن خصوصاً دامنه ابعاد گسترده علل و انگیزه ها موضوعات تحت تخریب و هزینه های مصروفه جهت تعمیر و یا تعویض وسایل، تجهیزات و تأسیسات صدمه دیده در اثر وندالیسم در دست نیست.
وندالیسم مشتق از واژه ی وندال است. وندال نام قومی از اقوام ژرمن –اسلاوبه شمارمی رفت که درقرن پنجم میلادی درسرزمینهای واقع درمیان دو رود اودرو ویستول زندگی می کردند. روحیه ی ویرانگرانه ی قوم وندال سبب گردیدکه درمباحث آسیب شناسی کلیه ی رفتارهای بزهکارانه ایکه به منظور تخریب آگاهانه اموال،اشیاء و متعلقات عمومی و نیز تخریب و نابودی آثار هنری و دشمنی با علم و صنعت و آثار تمدن صورت می گیرد به گونه ای به وندالیسم منتسب گردد.
تعریف وندالیسم اجتماعی
وندالیسم در لغت به معنای هرج و مرج طلبی ضد شهری و تخریب اموال عمومی است و در متون جامعه شناسی، به مفهوم داشتن نوعی روحیه بیمارگونه که موجب تمایل به تخریب آگاهانه و ارادی اموال، تأسیسات ،متعلقات عمومی و اماکن عمومی به صورتی مستمر و مداوم می باشد.
امروزه پدیده ی تخریب اموال عمومی یا وندالیسم، از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد؛ روانشناسان به علل روانی و تربیتی آن پرداخته اند، جامعه شناسان این پدیده را نوعی ناهنجاری اجتماعی تعریف می کنند که می تواند ناشی از شکاف طبقاتی باشد، کارشناسان علوم اقتصادی درصدد برآورد هزینه هایی هستند که بر جامعه وارد می کند و بالاخره مدیران و برنامه ریزان شهری در فکر طراحی و جایگزین کردن وسایلی هستند تا هم انگیزه های رفتارهای وندالیستی را کاهش داده و هم در برابر این قبیل رفتارها از مقاومت و استحکام بیشتری برخوردار باشند.
وندالیسم به مثابه آسیب اجتماعی
کجروی اجتماعی به مفهوم رفتاریست که که به طریقی با انتظارات مشترک اعضای یک جامعه سازگاری ندارد و بیشتر افراد آن را نوعی سرپیچی می انگارند.
اگر تخریب ارادی اموال عمومی را به عنوان یک مسئله اجتماعی و یک کجروی تعریف کنیم ،شاخص ما برای این دسته بندی، عدم تطبیق این عمل با الگوهای رفتاری مرسوم و معروف جامعه و نیز ارزشهای حاکم بر جامعه است.
جهت مطالعه متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید.
نویسنده: آزاد دارابی | دکتری تخصصی مددکاری اجتماعی | مدیرگروه و مدرس رشته مددکاری اجتماعی دانشگاه علمی کاربردی کرمانشاه
پایگاه اطلاع رسانی مددکاران اجتماعی ایران
