مروری بر مشاهدات یک مددکار اجتماعی از اعتصاب جمعی ماه گذشته در بانه در پی کشته شدن کولبران
بانه، اعتصاب بازاریان و تجمع اعتراض آمیز شهروندان در پی کشته شدن کولبران
مشاهده یک مددکار اجتماعی از اعتصاب جمعی در بانه
کشته شدن کولبران کرد اتفاق جدیدی نیست و هر چند وقت یک بار مرگ آنان در پی درگیری با نیروهای امنیتی شهروندان کرد را در ماتمی بزرگ فرو می برد. متأسفانه دیگر بار در غم کشته شدن جوانی ۲۱ ساله و مردی ۴۵ ساله بانه و سایر شهرهای اطراف در سوگ جمعی فرو رفته اند. شهروندان بانه طی روزهای ۱۴ و ۱۵ شهریور ماه سال جاری در حرکتی اعتراض آمیز خواهان رسیدگی به این موضوع و پایان یافتن کشتارهای بی رحمانه جوانان و کولبران کرد شدند. این در حالی است که بازاریان با اتحاد و هماهنگی یکدیگر، سراسر بازار و اماکن تجاری را به حالت تعطیل درآورده و در مقابل فرمانداری تجمع کرده و خواهان دستیابی به حقوق از دست رفته خود شدند.
این حادثه و اعتراضات جمعی از چند منظر قابل اهمیت است:
- شهروندان خواهان رسیدگی به وضعیت مرز و ساماندهی آن هستند. خواسته ای که هرگز بدان بها داده نشده و همواره تلفات جانی و مالی و امنیتی بسیاری را بر مرزنشیان وارد ساخته است؛
- تجمع اعتراض آمیز شهروندان در فضایی از آرامش صورت گرفته است اما با مداخله نیروهای امنیتی از حالت آرامش خارج شده و بدل به درگیری و خشونت شده است. به طوری که بسیاری از شهروندان در پی درگیری با نیروهای امنیتی مجروح و روانه بیمارستان شده اند و بسیاری دیگر در زندان به سر میبرند؛
- رسانه ملی که رسالت اطلاع رسانی را بر عهده دارد، کمترین آگاهسازی درباره اتفاقات جاری در بانه صورت نداده است؛ این در حالی است که شهر بانه یکی از شهرهای تجاری است که از سراسر کشور مورد توجه مسافران، کسبه و تجار است و خیل عظیمی از شهروندان ایرانی را در طول سال پذیرا است. با مشاهده ای اجمالی در سطح شهر مسافران بسیاری دیده می شوند که همراه با خانواده و به قصد تفریح و خرید به بانه سفر کرده اند اما در هیاهوی شهر و وضعیت نابسامان آن گرفتار آمده اند و هنوز هم شاهد ورود مسافرانی هستیم که از اتفاقات جاری در بانه آگاه نیستند؛
- بازاریان متحمل خسارات مالی شده اند، به طوریکه بسیاری از فعالیتهای اقتصادی و تجاری به حالت تعلیق درآمده است؛
- شهر مملو از ناامنی است و کوچه ها و خیابانها خالی از تردد است و جز در موارد ضروری، شهروندان ترجیح می دهند که در منزل مانده و خود و خانواده را از ناامنی دور سازند. در گفتگو با شهروندان و به وپژه مسافرانی که در مسافرخانه ها، منازل استیجاری و پارکها مستقر شده اند ترس و نگرانی از شرایط پیش آمده را به وضوح می توان درک کرد؛
- دسترسی به اینترنت امکانپذیر نیست و تمامی مسیرهای مجازی برای کسب اطلاعات مسدود شده است؛
- با گذشت دو روز از اعتراض جمعی شهروندان بانه و عدم رسیدگی به آن، سایر شهرهای اطراف از جمله سردشت، مریوان و پیرانشهر به این اعتراض ملحق شده و هم صدا با هم خواسته ای مشترک را فریاد می زنند.
وضعیت شهرهای مرزی از لحاظ بیکاری گسترده و اقتصاد ناپایدار و ناامنی فزاینده مسأله ای است که در طول سالیان مدید همواره وجود داشته است و چنان که باید و شاید بدان پرداخته نشده است. اینک در جهانی زیست میکنیم که مردمان آگاه شده و خواهان دستیابی به حقوق خویشتن از منظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هستند. شهروندان معترض تنها و تنها خواهان رسیدگی به شرایط دشوار پیش آمده و پایان بخشی به کشتار کولبرانی هستند که جان خود را در راه کسب لقمه ای نان برای خانواده به در یک چشم بر هم زدن از دست می دهند. خواسته ای که بدون تردید حق مسلم آنان است و امید می رود که جامعه مسئول این خواسته را محترم شمارده و با گفتمان عقلانی و نه گفتمان سرکوب در مسیر گره گشایی از مشکلات تدابیری بیاندیشد؛ چه در غیر این صورت اعتراضات گسترده تر و شرایط دشوارتر خواهد شد و قطعاً خسارات کلانی را به بار خواهد آورد.
کبری واعظی، کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی
۱۵ شهریور ۱۳۹۶