فرزندپروری صحیح چگونه است؟

فرزندپروری صحیح: فرزندپروری و رعایت اصول آن از جمله مفاهیم بسیار مهمی است که در بسیاری از خانواده ها مورد غفلت واقع شده است.

فرزندپروری

بسیاری از واژه ها و مفاهیم و اصول، بیشتر از آنکه نیاز به تعریف تئوری  داشته باشند، به فهم عملی نیاز دارند. فرزندپروری از جمله آنهاست. متخصصان و کارشناسان خانواده، فرزندپروری را فرایند تقویت و حمایت از انواع پیشرفت های کودک در زمینه های مختلف فکری و عاطفی و اجتماعی، علاوه بر بزرگ شدن فیزیکی کودک از بدو تولد تا بزرگسالی می دانند، اما کیست که نداند برای درک بیشتر این موضوع به چیزی فراتر از این تعریف نیاز هست.

البته فرزند پروری رابطه یک سویه نیست. اگر پرورش و تربیت فرزند، طبق اصول صحیح آن انجام گیر، علاوه بر فرزند، والدین نیز بهره های لازم و ضروری آن را به دست خواهند آورد. امروزه این موضوع در زمینه های مختلف توسط کارشناسان فن به اثبات رسیده است. به طور مثال تحقیقات نشان داده فرزندآوری و فرزندپروری صحیح فرایند پیری در مادران را به تاخیر می اندازد.

اصول فرزندپروری

پدر و مادر مسئول مستقیم بسیاری از موارد رشد فیزیکی و مهم تر از آن عاطفی و فکری فرزندان خود هستند. اما رشد صحیح جسمی و مخصوصا فکری کودکان، نیاز به رعایت و فراهم کردن شرایط و اصول مهمی دارد که به آن اصول فرزندپروری می گویند. برخی از این اصول در ذیل به صورت خیلی مختصر بیان شده است.

فراهم کردن محیط مناسب برای رشد ذهن و ارتقای خلاقیت کودک از جمله این اصول است. والدین علاوه بر اینکه باید نظارت دقیقی بر رفت و آمد کودکان و محیط های حضور آنان داشته باشند، گاهی اوقات باید زمینه پیشرفت فکری آنها را با اجازه دادن برای انجام برخی کارها به صورت شخصی فراهم نمایند.

داشتن انتظارات مناسب از فرزند هم جزء اصول فرزندپروری به حساب می آید. مقایسه مستقیم کودک و استعدادهای او با سایر کودکان، مغایر با این اصول است.

احترام و باز هم تاکید می کنیم، احترام به کودک را هرگز فراموش نکنید. اگر می خواهید کودک شما احترام به شما و بزرگ تر را یاد بگیرد حتما لازم است به او احترام بگذارید. عدم پرخاش و توهین به کودک در حضور دوستان، رعایت عدالت و عدم تبعیض و برقراری ارتباط صحیح و صحبت مودبانه، از نمونه های احترام به کودک، است.

آموزش به کودک نیز جزء اصول مهم فرزندپروری به حساب می آید. اگر چه که رعایت عملی موارد فوق، خود بزرگترین راه آموزش صحیح به کودک محسوب می شود، اما نباید از گوشزد کردن تئوری برخی موارد آموزشی به کودک نیز غافل شد.

آموزش مهارتهای لازم به والدین

همانطور که در ابتدا عنوان شد، فرزندپروری به صورت صحیح و رعایت اصول آن جزء مسائلی مهم است که باید والدین در پرورش فرزندان خود مدنظر داشته باشند. اما موضوع به این راحتی نیست. در خیلی از موارد آموزش مهارتهای فرزندپروری به والدین نیز لازم و ضروری است. بسیاری از خانواده ها روش های خاص خود را برای تربیت فرزند خود به کار می گیرند و بر انجام آنها اصرار می ورزند. در حالی که چه بسا بعضی از این روشها اصلا صحیح نباشند. والدین در بسیاری از موارد از جمله برقراری ارتباط صحیح بین کودکان و اطرافیان چه در خانه و چه در بیرون از خانه، نظارت آنها بر عملکرد کودکان و انتظارات متقابل آنها و فرزندان از یکدیگر نیاز به آموزش دارند.

توانمندسازی خانواده در قبال آموزش مهارتهای فرزندپروری به والدین شکل می گیرد. خانواده توانمند خانواده ای است که والدین آن خانواده، آموزش های لازم برای فرزند پروری را فرا گرفته و علاوه بر یادگیری تئوری آنها را به صورت عملی در تربیت و پرورش فرزندان خود به کار گیرند.

کلام آخر اینکه فرزندپروری اصول و روش هایی دارد که باید از بدو تولد فرزند و حتی قبل از آن هنگام بارداری مورد توجه قرار گرفته و آموزش های لازم به والدین و مخصوصا به مادر در این خصوص داده شود.

امید اینکه فرزندپروری و اصول آن در مسیر صحیحی قرار گیرد، تا شاهد کاهش بسیاری از مشکلات کودکان و فرزند در بزرگسالی و بالطبع بهبود خانواده ها و جامعه باشیم.

نویسنده: دکتر جواد طلسچی یکتا
مدیر رسانه مددکاری اجتماعی ایرانیان