مروری بر سیاست‌های کشور هلند در ارتباط با کاهش آسیب اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر
هلندی‌ها به آزادی‌های فردی اعتقاد راسخی دارند، علاوه بر این حس مسئولیت‌پذیری برای رفاه جامعه در آن‌ها وجود دارد. هلند نظام امنیت اجتماعی گسترده‌ای دارد و مراقبت‌های آموزشی و بهداشتی در دسترس همه است (اولتیگون، ۱۹۹۹، بارانارد، ۱۹۹۸). چیزی که به قول آرماتیاسن (۱۹۹۳) یکی از وسایل و اهداف توسعه است. از این رو برنامه‌های درمانی مواد مخدر به اسامی قابل‌دسترس است. سیاست هلند بر این ایده استوار است که مصرف مواد مخدر واقعیت زندگی است و تا آنجا که ممکن است لازم است به شیوه عملی باید از آن جلوگیری کرد. یکی از اهداف سیاست‌های هلند به‌جایی «جنگ علیه مواد مخدر» و «بازخواست مصرف‌کننده» یک رهیافت عملی است که هدف آن به حداقل رساندن خطرات مرتبط با مصرف مواد مخدر هم برای مصرف‌کننده و هم برای اطرافیان است. هلندی‌ها مواد سخت و نرم را از هم جدا کرده‌اند. این ایده برای جدا کردن بازار فروش است.
به عقیده هلندی‌ها محکوم کردن مصرف‌کننده، شیوه خطرناکی برای جلوگیری از مصرف موادمخدر است (ویور، ۱۹۹۴). در دهه ۱۹۸۰ سیاست‌های ترک و کاهش آسیب در هلند گسترش یافت. درمان نیز گسترش بافت تا با انبوه مشکلات فیزیکی و اجتماعی که توسط مصرف‌کننده تجربه می‌شود بپردازد. کاهش آسیب مرکز توجه شد، اگر ترک امکان‌پذیر نیست مصرف و فعالیت‌های جنسی سالم‌تر باید اهداف دم‌دستی باشند. امروزه به مصرف‌کنندگان آموزش بهداشتی داده می‌شود و انواع مختلفی از برنامه‌های درمانی، ازجمله توزیع سرنگ رایگان، مشاوره، تجویز مواد مخدر، خدمات اسکان و شغل در دسترس است. یکی دیگر از اهداف این سیاست تمرکز روی رفتار خطرناک است. این سیاست سعی دارد فریبندگی مواد مخدر را خنثی کند و بر مسئولیت‌پذیری شخصی در قبال پیامد سوءمصرف تأکید کند.
در آمستردام در سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۳ حکم تأسیس مراکزی را که در آنجا مواد مخدر می‌تواند مصرف شود صادر شد، در نهایت مشخص شد که فروشندگان موادمخدر تغییر می‌کند و هنجارهای گروهی در این مراکز در جهت حفظ مصرف مواد مخدر و جرم است که در نهایت این مراکز بسته شدند (آبادانسکی، ۲۰۰۴).
هرچند که سیاست هلند با مشکلاتی نیز مواجه بود اما باعث شد تعداد معتادان هروئینی کاهش یابد، جمعیت معتادان ثابت و نسبتاً سریع رو به‌پیر شدن بود، به‌علاوه تعداد معتادان مبتلا به ایدز به شدت کاهش یافت.
نویسنده: فرشید خضری؛ مددکار اجتماعی و دانشجوی دکترای جامعه شناسی
مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران
