مصطفی اقلیما: بخش مهمی از بیماریهای روان ریشه در وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه دارد

به گزارش مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی به نقل از وبگاه همایش مددکاری اجتماعی روانپزشکی؛ دکتر مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران در رابطه با اهمیت حوزه روانپزشکی در مددکاری اجتماعی گفت: یکی از فیلدهایی که مددکاران اجتماعی ما به طور وسیع و مداوم با آن سروکار دارند، حوزه روانپزشکی و کار با افرادی است که به نوعی از اختلالات روانپزشکی مبتلا هستند،

وی در ادامه با تأکید بر اینکه  حوزه روانپزشکی فقط به بیمارستان محدود نمی شود افزود بخش مهمی از مراجعان مددکاران اجتماعی در هر سازمان و هر حوزه را چنین افرادی تشکیل می دهند. به همین دلیل است که زمانی که رشته مددکاری اجتماعی در وزارت بهداشت تاسیس شد و برنامه آموزشی آن تدوین گردید تعداد قابل توجهی واحد روانشناسی در آن قرار گنجانده شد تا در کنار جامعه شناسی، سیاست، اقتصاد، حقوق و … مددکاران اجتماعی دانش متناسبی در حوزه روانشناسی داشته باشند و پس از فارغ التحصیلی بتوانند به درک درستی از مشکلات جامعه برسند.

این عضو کمیته علمی همایش اظهار داشت: مددکاری اجتماعی روانپزشکی که در دنیا شاخه شناخته شده ای است، در تمامی فیلدها اعم از وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، کمیته امداد، آموزش و پرورش، NGO ها، صنعت و … کاربرد دارد. در عین حال وقتی به طور اختصاصی در بیمارستان های روانپزشکی به عنوان مددکار اجتماعی مشغول به کار می شویم لازم است مهارت های لازم در این فیلد را بدست آوریم.

اقلیما در رابطه با پیشینه علمی و عملی مددکاری اجتماعی در حوزه روانپزشکی گفت:  متاسفانه تاکنون در زمینه مددکاری اجتماعی روانپزشکی کار علمی جدی صورت نگرفته است. سال هاست مددکاران اجتماعی در این فیلد مشغول به کار هستند ولی هنوز فرایند خدمت مشخصی ندارند. در حالی که در دنیا خدماتی که به افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی و خانواده های ایشان ارائه می شود، گسترده و شامل درمان های مبتنی بر خانواده، محیط زندگی و اجتماع محل زندگی است و قوانین و اسناد بالادستی لزوم مداخلات همه جانبه، فراگیر، مستمر و دردسترس را تاکید می کند و قوانین خوبی برای حمایت از این بیماران وجود دارد ولی در ایران می بینیم مداخلات بیشتر در حوزه درمان های زیستی و نهایتا درمان های روانشناختی است و کمتر سایر ابعاد بیماری دیده می شود. این در حالی است که بخش مهمی از این بیماری ها ریشه در وضعیت اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی جامعه دارد. از سوی دیگر ما هنوز در ایران قوانینی نداریم که از حقوق اجتماعی این بیماران حمایت کند و حتی حقوق درمانی آنها بعضا توسط نهادهای بیمه ای تامین نمی شود به طوری که می بینیم این بیماران و خانواده هایشان برای درمان سرپایی مجبور به پرداخت هزینه گزاف ویزیت و دارو هستند و خود این امر باعث کاهش دسترسی این افراد به درمان مناسب و درنتیجه عودهای مکرر می شود. بنابراین با قشری طرف هستیم که نه از سوی نهادهای حمایتی و نه درمانی و نه قانون گذاری حمایت نمی شوند و بار مراقبت از آنان کاملا به عهده خانواده است. طبیعی است خانواده ای که اطلاع درستی از ماهیت بیماری و درمان های مناسب ندارد نمی تواند بستر مناسبی برای بهبودی فرد فراهم کند و به مرور بیمار منزوی شده و چه بسا از جامعه طرد شود. در چنین شرایطی چنانچه نقش مددکاران اجتماعی روانپزشکی پررنگ شود می توانند به درستی زمینه مناسب برای بازگشت فرد به اجتماع و خانواده را فراهم کند و حمایت های روانی اجتماعی را هم برای بیمار و هم مراقبین در خانواده ارائه کند.

این عضو کمیته علمی، هدف از برگزاری همایش مددکاری اجتماعی روانپزشکی را ترغیب مجریان و پژوهشگران به تولید محتوای علمی و عملی در این حوزه در قالب همایش برشمرده و گفت: امیدواریم بتوان از این طریق کیفیت خدمات ارائه شده توسط مددکاران اجتماعی را افزایش داد، همچنین با استفاده از این محتواهای علمی بتوان دستورالعمل ها و راهنماهایی عملی برای مددکاران اجتماعی روانپزشکی تنظیم و تدوین کرد تا مددکاران بتوانند در بیمارستان ها و مراکز روزانه درمانی و نیز توانبخشی روانپزشکی به درستی به ارائه خدمت بپردازند.

وی با بیان این نکته که انجمن علمی مددکاری اجتماعی در حال حاضر با جمعی از مددکاران اجتماعی شاغل در این حوزه که از تجربه و دانش خوبی برخوردارند به توافق رسیده است تا راهنماهای عملی برای ارائه خدمت به بیماران و خانواده هایشان را تنظیم کند اظهار امیدواری کرد که تلاش داریم از این راهنما در این همایش رونمایی کنیم و برای استفاده در اختیار سازمان ها و نهادهای حمایتی و درمانی قرار دهیم.

وی در پایان با بیان این نکته که امیدواریم برگزاری این همایش، موجب جلب توجه مجدد جامعه درمانگران به این دسته از بیماران و تبیین نقش مددکاری اجتماعی روانپزشکی در تیم های درمان و توانبخشی شده و درنهایت جامعه هدف این خدمات از آن بهره­ مند شوند ، افزود: آنچه ضروری است لزوم آموزش فارغ التحصیلان رشته مددکاری اجتماعی برای ورود به فیلد روانپزشکی است که می توان دوره های آموزشی کوتاه مدت برای علاقه مندان برگزار کرد و به زودی برنامه هایی برای این دست از آموزش ها از طریق انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران اطلاع رسانی خواهد شد.