درسنامه آموزش پیشگیری از رفتارهای پرخطر؛ بزرگ‌ترین گام آموزش و پرورش کشور برای کاهش آسیب‌های اجتماعی در مدارس
دیروز مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش، از رونمایی درسنامه آموزش پیشگیری از رفتارهای پرخطر در کلاس درس، خبر داد.
به گزارش مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران به نقل از روزنامه فرهیختگان؛ گرچه این بار هم قرار نیست آموزش مقابله با آسیب‌های اجتماعی در قالب کتاب درسی به دانش‌آموزان ارائه شود، اما می‌توان گفت در سال‌های اخیر این کار بزرگ‌ترین گام آموزش و پرورش کشور برای کاهش آسیب‌های اجتماعی در مدارس محسوب می‌شود.
رسول پاپایی، معاون مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش درباره این درسنامه به «فرهیختگان» می‌گوید: «این درسنامه، در واقع جزوه‌ای است برای معلمان همه مقاطع تحصیلی تا در کنار دروس خود، بتوانند آگاهی‌هایی در مورد رفتارهای پرخطر به دانش‌آموزان ارائه دهند و در مواجهه با دانش‌آموزانی که در معرض آسیب هستند، رفتاری مداخله‌جویانه داشته باشند.»
حمل چاقو، زد و خورد، استعمال سیگار، قلیان، مواد مخدر و روان‌گردان و همچنین روابط جنسی از جمله رفتارهای پرخطری است که در سال‌های اخیر در سطح جامعه به‌ویژه در گروه سنی زیر ۱۸ سال در حال افزایش است. در حالی که ممکن است تصور کنیم بسیاری از این سوءرفتارها در فضای خارج از مدرسه است، اما به گفته کارشناسان، آموزش‌های مدارس می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری از رفتارهای پرخطر در این گروه سنی کند که تاثیر آن در جامعه محسوس خواهد بود.
نادر منصور کیایی، مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش در باره این درسنامه گفته است: «این درسنامه، شامل سه راهنمای آموزش پیشگیری از رفتارهای پرخطر برای دوره‌های تحصیلی ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم است که در چارچوب همکاری‌های ستاد مبارزه با موادمخدر و وزارت آموزش و پرورش و به منظور ظرفیت‌سازی برای مشارکت بیشتر معلمان و استفاده از ظرفیت برنامه درسی و کلاس درس برای گسترش نهضت فرهنگی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، تدوین شده است.
در قالب این راهنماها، معلمان ضمن آشنایی با عوامل مخاطره‌آمیز و رفتارهای پرخطر کودکان و نوجوانان و راهکارهای مراقبت از آنها، با درس‌ها، تمرین‌ها و مثال‌ها برای آموزش پیشگیری در کلاس درس آشنا می‌شوند.»
گرچه به گفته کیایی، این کتاب‌ها از مهر در مدارس کشور توزیع می‌شود ، اما یدالله رهبری‌نژاد، قائم مقام دفتر تالیف کتاب‌های درسی ابتدایی و متوسطه به «فرهیختگان» می‌گوید: «هنوز این درسنامه‌ها تکمیل نشده است و برای اول مهر برای توزیع در مدارس آماده نخواهد شد.» به گفته او این درسنامه‌ها در قالب توافقی است که سال گذشته، ستاد مبارزه با مواد مخدر با آموزش و پرورش کشور داشت.
در کنار این جزوه‌ها، آموزش‌های حضوری نیز به معلمان ارائه می‌شود تا آنها بتوانند متناسب با گروه سنی‌ای که تدریس می‌کنند، آگاهی‌هایی را به دانش‌آموزان در باره مواجهه با خطر ارائه کنند.این در حالی است که به گفته برخی از آموزگاران پرداختن به روابط پرخطر دانش‌آموزان نیازمند وقت ویژه‌ای است.
در این راستا آموزش و پرورش باید به سمت تنظیم کتاب‌هایی برود که بتواند مستقیما آموزش‌هایی را در این باره به دانش‌آموزان ارائه دهد.سعید فرهمند، دبیر فیزیک دبیرستانی در شهریار به «فرهیختگان» می‌گوید: «خیلی خوب است که معلمان یاد بگیرند با نوجوان در معرض آسیب و آسیب‌دیده چگونه برخورد کنند، اما متاسفانه وقت کلاس‌ها به معلمان اجازه نمی‌دهد به مباحثی از این دست بپردازند و ممکن است در جریان اجرا، این طرح چندان از سوی معلمان جدی گرفته نشود.» آمارها در این باره نشان می‌دهد آموزش و پرورش باید نگاه جدی‌تر از ارائه این جزوه‌های آموزشی به مدارس داشته باشد.
نتیجه پژوهشی که در سال ۹۴ از سوی سازمان بهزیستی کشور درباره رفتارهای پرخطر میان دانش‌آموزان نوجوان در مدارس شمال و جنوب تهران انجام شد، نشان می‌داد تجربه مصرف کراک ۵/۱ درصد، کوکائین ۲ درصد، متادون ۹/۲ و تریاک ۳/۳درصد و …. در مدارس مورد پژوهش شایع بوده و به گفته کارشناسان، این آمار هر سال با شیب ملایمی رشد می‌کند. بقیه موارد آسیب‌زا نیز در جدول به آن اشاره شده است.
