باشگاه تاب آوری: حکمیت هیجان بر مطالبات میتواند آسیب زا باشد، قانونمندی از ضروریات انضباط اجتماعی است و بسیاری از اختلالات و آسیب های اجتماعی در حوزه های فردی، خانوادگی و اجتماعی، بی واسطه پیامد عدم رعایت قوانین است. در همه حال قانونمندی بر طرح مطالبات، مسیری سازگار با سلامت اجتماعی و از مولفه های مهم در تاب آوری جوامع به شمار می آید.
برانگیختگی هیجانی در طرح مطالبات اگرچه ممکن است فرد را با انگیزه و آماده تر نمایش دهد اما از آنجا که این رفتاری پایدار تلقی نمیگردد جای تأمل داشته و چه بسا ممکن است در مقیاس های کلان سبب آشفتگی و هرج و مرج باشد.
نبود ساختار سازمانی کارآمد و حامی، وظایف گسترده، نامعین و اقتضایی، کلمات و عبارات عام با معانی مبهم که کاربست و جایگاه دانشگاهی، ستادی و صنفی، مشخص و معینی را به همراه ندارد، میتواند هر حوزه شغلی و صنفی را درگیر بحران هویت و سردرگمی و اضطراب نماید. از سوی دیگر طرح مطالبات میتواند ماهیت روابط اجتماعی و سازمانی را در تمامی سطوح غنی و شفاف ساخته و ابزاری بسیار کارآمد در نیاز سنجی و توسعه مدیریت اجتماعی به شمار آید.
مطرح ساختن هر گونه مطالبه ای می بایستی فرآیند خاص خود را طی نموده و در چارچوب قوانین و با هدف ارتقاء و استعلا صورت گیرد. بعنوان مثال در میادین ورزشی بازیکنان هر دو تیم و داور و حتی تماشاچیان همگی ملزم به اجرای قوانین خاص و هر کدام نیز در این خصوص دارای مطالباتی هستند و این خواست مشترک و تلاش همگانی در طرح و پیگیری مطالبات در واقع در جهت سلامت رقابت و ارتقاء کیفی و توسعه آن رشته ورزشی معنا پیدا میکند.
با این حال به نظر می رسد راه رسیدن به شرایط مطلوب توجه به مطالبات است و جالب توجه اینکه این فرآیندی دو و گاهی چند جانبه است و از این حیث مطالبه گری میتواند مبنای برنامه ریزی نیز قرار بگیرد. مطالبه گری هم چنین میتواند بر مبنای اختلاف و مناقشه و یا برمبنای همکاری و مشارکت شکل بگیرید که در هر دو صورت : بیان نهایی مطالبه گری بالندگی است. توجه به مطالبات ظرفیت مشارکت پذیری را توسعه میدهد و این در تاب آوری جوامع مسأله بسیار حائز اهمیتی است. مشارکت و مطالبه، همسانی و هم افزایی و همگرایی را افزایش میدهد. در خاتمه بایستی توجه داشت علاوه بر مسأله آسیب زایی حکمیت هیجانات بر طرح مطالبات موضوع دیگری نیز شایسته توجه است و آن عبارت است از صلاحیت و شایستگی های تخصصی و حرفه ای مطالبه گران، البته که همگان حق اظهار نظر را دارند اما علاوه بر حق، بایستی به مسأله اهلیت و کسوت و شایستگی ها هم خصوصاً در مسائل اجتماعی توجه داشت، مثال ساده ما این است که همه حق خیاطی کردن دارند اما عده ای معدودی هستند که علاوه بر برخورداری از این حق، در این کار تمرین و ممارست داشته اند با روشها و فنون، با پارچه و قیچی و ابزارها و روشهای دوخت و دوز آشنا هستند و از کسوت و اهلیت این کار برخوردارند.
محمدرضا مقدسی | نماینده مرکز تاب آوری کرمانشاه
