جزییات مُدل حمایتی از مادران باردارِ دچار سوءمصرف مواد توسط سازمانهای دولتی و غیردولتی درگیر با برنامه

به گزارش مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران؛ دکتر حمیدرضا فتحی درباره وضعیت درمان مادران باردار دچار اختلال سوءمصرف مواد گفت: پروتکل درمان مادران باردار معتاد درسال ۹۱ تدوین وبه تمام دانشگاهای علوم پزشکی ابلاغ شد. در عین حال، تمام زنان باردار در نظام مراقبت‌های اولیه می‌توانند از مراقبت‌های ادغام یافته مادر سالم استفاده کنند. در این نظام، پیش از بارداری و دو سال بعد از زایمان، غربالگری‌های خاصی صورت می‌گیرد و مشخص می‌شود مادر اختلال مصرف مواد دارد یا خیر.

وی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی، نبود ارتباط میان مراکز جامع خدمات سلامت و مراکز درمان اعتیاد بود؛ به همین دلیل امسال با رایزنی‌های صورت گرفته برنامه‌ای تدوین شد که در فاز اجرای آزمایشی آن در پنج دانشگاه مادر هستیم.  طبق این برنامه درمان مادران باردار دچار اختلال سوء مصرف مواد از سوی وزارت بهداشت پیگیری، برای ادامه درمان به یک مرکز دولتی سپرده و هزینه درمان نیز تقبل می‌شود. در این صورت مادر باردار به علت مشکل مالی فرآیند درمان را کنار نمی‌گذارد. همچنین به علت اینکه درمان مناسبی دریافت می‌کند، مشکلی برای او و فرزندش ایجاد نمی‌شود.

فتحی درباره ادامه فرآیند حمایت از این مادران و نوزادان آنها پس از زایمان نیز اظهار کرد: فلوچارت خدمتی توسط دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با مشارکت معاونت‌های درمان و اجتماعی وزارت بهداشت، حوزه قضایی، سازمان بهزیستی و خیریه‌های فعال در حوزه درمان اعتیاد تنظیم شد که طی آن مادر باردار معتاد، زمانی که برای زایمان به بیمارستان مراجعه می‌کند، رها نمی‌شود؛ چون این نگرانی وجود دارد که نوزاد دچار مشکل بدسرپرستی شده یا مادر، فرزندش را رها کند یا بفروشد. در این برنامه، جایگاه دستگاه قضایی و نحوه مداخلات آن، وظایف اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی و نحوه مشارکت خیریه‌ها مشخص شده است.

به گفته رییس اداره پیشگیری و درمان سوءمصرف مواد وزارت بهداشت، از زمان آغاز این برنامه در نیمه اول امسال، با فعالیت موسسه خیریه مهرآفرین و سایر سازمان‌های درگیر در برنامه به ویژه مددکاران برخی از بیمارستان‌های دولتی، فقط در شهر تهران حدود ۳۳۰ نوزاد از بدسرپرستی، فروخته یا رها شدن نجات پیدا کرده‌اند.

وی با اشاره به عدم استقبال سازمان‌های مردم نهاد و خیریه‌ها از فعالیت در حوزه اعتیاد، گفت: موسسات معدودی در این حوزه فعالیت دارند که می‌توان به فعالیت  جمعیت تولد دوباره، به عنوان یکی از سمن‌های همکار در این برنامه‌ها اشاره کرد. اولین مرکز درمان اقامتی زنان با مدل طبی توسط این سمن و با حمایت وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی ایران راه‌اندازی شد. خدمات سیار آزمایشی کاهش آسیب در سه دانشگاه نیز در دست راه‌اندازی و پیگیری است که جمعیت خیریه تولد دوباره در راه‌اندازی این خدمات در سطح تهران با دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران همکاری می‌کند. بسیاری از بیمارانی که در این فرآیند حمایت می‌شوند، سرپناهی ندارند و این موضوع، روند درمان را دچار مشکل می‌کند.

فتحی با تاکید بر لزوم خدمات‌رسانی به گروه‌های پرخطر و هدف برنامه مانند مادران باردار، کودکان و نوزادان متاثر از مصرف مواد، افراد بی‌بضاعت و بی‌خانمان و بیمارن اچ آی وی مثبت و افراد ترخیص شده از مراکز اقامتی ماده ۱۶، ادامه داد: وزارت بهداشت بر اساس تکالیف ذاتی، خود را مکلف به بهبود فرایندها و تکمیل خدمات موجود در این خصوص می‌داند و تلاش می‌کند با مدیریت منابع محدود در اختیار، این حوزه را ساماندهی کرده و خدمات را بهبود دهد. البته انتظار داریم برای حل معضل سایر سازمان‌های درگیر از جمله سازمان‌های زیر مجموعه وزارت رفاه  و شهرداری‌های کلان شهرها نیز برای توسعه خدمات اقامتی و حمایتی از جمله سرپناه‌های شبانه نسبت به توسعه خدمات مساعدت بیشتری داشته باشند.

منبع: ایسنا