تاب آوری زوجین، چالش و تنش در بحران کرونا

تاب آوری زوجین در بحران کرونا: در این یادداشت می پردازیم به ۱۱ موردی که درمانگران برای توانایی و تاب آوری زوجین در ایام قرنطینه کرونا توصیه می کنند.

آیا اخیراً متوجه شده اید که صدای غذای خوردن همسرتان آزار دهنده است؟ و اینکه چقدر وسایل خانه به هم میریزد و نامرتب است؟ ظرف ها را با سر و صدا جابجا می کند؟ و یا متوجه مصرف بی رویه او مثلا در تنقلات، صابون و یا دستمال کاغذی شده اید.

خب در این صورت، ممکن است شما دچار مشکل شکل خاصی از مشکلات خاص زوجین در ایام قرنطینه کرونا شده باشید.

با شیوع ویروس کرونا همه مردم سراسر جهان ملزم به گذراندن بیشترین ساعات شبانه روز در خانه و در کنار افراد خانواده خود شدند.
خبر خوب این است که اکنون در این شرایط زوج ها فرصت زیادی برای با هم بودن دارند و می توانند بیش از پیش برای بهبود رابطه شان و ترمیم نقاط ضعف موجود تلاش کنند.

در چنین شرایطی همه ما باید شیوه های جدید کار، زندگی و سازگاری بیشتر در کنار افراد را یاد بگیریم. خبر بد هم این است که در شرایط کنونی (شیوع ویروس کرونا) اضطراب برخی افراد بیش از پیش افزایش یافته و روابطی که کمی ناپایدار و شکننده باشند، ممکن است تنش بیشتری را متحمل شوند و با توجه به این که از شیوه های کنار آمدن با استرس آگاهی ندارند ممکن است به رابطه صدماتی جدی وارد شود.

تاب آوری زوجین در بحران کرونا

همانطور که در کشور چین، پس از فروکش کردن اوج همه گیری ویروس کرونا، مردم توانستند به سبک زندگی قبلی بازگردند اما همزمان طلاق های فراوانی نیز به ثبت رسید.

فشارهای روانی ناشی از خانه نشینی دانش آموزان، سختی های آموزش آنلاین، مضاعف شدن زحمت والدین آنها، ترس از بیمار شدن اعضای خانواده، عدم اطمینان درباره تداوم شیوه جدید و عجیب غریب زندگی و تنش مالی ناشی از فشارهای اقتصادی در ایام کرونا می تواند منشا خساراتی جدی به روابط همسران و حتی منجر به فروپاشی رابطه برخی از زوجین شود.

حتی زوج هایی که قبل از شیوع ویروس کرونا رابطه خوبی داشتند، ممکن است در طی ماه ها قرنطینه کرونا دچار تنش های مضاعفی در رابطه خود شوند. حال سئوالی که پیش می آید این است که در چنین شرایطی چطور می توان رابطه زناشویی را مثل گذشته امن و سالم نگه داشت .

در ادامه می پردازیم به ۱۱ نکته ای که برای نجات رابطه زناشویی در ایام کرونا مفید و ثمربخش هستند:

1. فضای رابطه را با انتقاد سازنده آرام نگه دارید: اکنون زمان گوشزد کردن اشتباهات همسرتان نیست. البته تقریبا هیچوقت زمان اشاره به اشتباهات نیست، اما این کار در میان بحران بسیار مخرب تر از هر زمان دیگری است. در عوض، اکنون زمان قدردانی است. حتما نباید دنبال موقعیت های پیچیده باشید، برای رفتارهای کوچک همسرتان از او تشکر کنید، مثلا برای غذا پختن ، بازی کردن با بچه ها و…حتی اگر ۵۰۰ مین بار باشد تشکر شما باز هم تاثیرگذار خواهد بود.

۲.کنجکاو باشید، خشمگین نباشید: با وجود تمام چالش ها و مسئولیت های جدیدی که ویروس کرونا به عهده خانواده ها نهاده است، ممکن است احساس کنید همسرتان به اندازه کافی متعهدانه و جدی امور منزل را انجام نمی دهد، اما در واقعیت شرایط جدید زندگی با حضور ویروس کرونا تمرکز حواس را کاهش داده و نگرانی های تازه ای برای افراد ایجاد کرده است. به عبارتی با افزایش استرس، مهارت های مقابله ای مفید کاهش می یابد یا حتی از بین می رود. همچنین استرس باعث مرور و هجوم خاطرات گذشته می شود و فرد تمایل دارد مانند گذشته به رویدادهای زمان حال پاسخ دهد اما شرایط پاسخ های تازه ای را طلب می کند. در چنین شرایطی به جای اینکه از همسر بخاطر حواس پرتی هایش عصبانی باشیم ، از او دلجویی کرده و گوش شنوای خوبی برایش باشیم.

۳. هر احساسی که همسرتان نسبت به شرایط فعلی دارد را بپذیرید: شاید همسرتان نسبت به ویروس کرونا و شرایط ناشی از آن غمگین، عصبانی یا حتی بی تفاوت باشد. همه این ها احساساتی هستند که فقط همراهی شما را می طلبند. حتی اگر با دیدگاه همسرتان مخالف هستید، لزومی ندارد آن را مستقیما اعلام کنید. به جای مخالفت،”همدلی” کنید. یعنی تمام تلاش خود را بکنید تا خود را جای همسرتان قرار دهید و طرز فکر او را درک کنید. انگار با کفش های همسرتان چند قدم راه می روید. در این مسیر می توانید از “گوش دادن فعال” نیز استفاده کنید. گوش دادن فعال به این معناست که به سخنان همسرتان گوش دهید و سپس مفهومی که از آن برداشت کرده اید را با کلمات خود بیان کنید.این نوع از گفتگو ” گفتگوی ایمن” نام دارد چرا که دو طرف فعالانه در آن مشارکت دارند.

۴. اوقاتی را هم به تنهایی سپری کنید: در صورت امکان، مدت زمان مشخصی را در شبانه روز به تنهایی سپری کنید. حتی اگر نیم ساعت در روز باشد زمان مناسبی است که با خود خلوت کنید و به دور از استرس های روزمره افکار خود را نظم دهید. از همسرتان بخواهید برای این کار به شما کمک کند و بچه ها را سرگرم کند تا بتوانید زمان اندکی را با خود خلوت کنید.

۵. صمیمیت: حضور طولانی همسران در کنار یکدیگر طی ایام قرنطینه کرونا بعلاوه داشتن استرس می تواند تاثیر منفی مضاعفی را بر رابطه زناشویی زوجین داشته باشد. اما برعکس با هم بودن طولانی مدت زوجین بعلاوه ایجاد صمیمیت یا افزایش آن می تواند کاهنده استرس باشد و تحمل شرایط دشوار قرنطینه را آسان تر کند.

۶. برای تک تک روزهای خود برنامه ریزی کنید: برای اینکه روزهای طولانی قرنطینه کرونا شما و همسرتان را دچار کسالت و روزمرگی نکند، حتما برای هر روز برنامه ای از پیش مشخص داشته باشید اما انعطاف در برنامه را نیز فراموش نکنید. داشتن زمان های اضافه و انعطاف پذیری می تواند استرس شما را برای امور پیش بینی نشده کاهش دهد. همچنین در برنامه خود مشغله ها و زمان های خالی همسرتان را در نظر بگیرید، با این کار از یک سری جر و بحث ها پیشگیری می کنید.

۷. جر و بحث با همسرتان را به تعویق بیاندازید: اگر بحث کوچکی میان شما و همسرتان ناگهان بالا می گیرد، وقفه ایجاد کنید ویا حداقل برای نیم ساعت آن را به تعویق بیندازید. فراموش نکنید این تعویق حداکثر تا ۲۴ ساعت طول بکشد نه بیشتر.این تکنیک “تایم اوت” یا “وقفه کوتاه” نامیده می شود. در بازه زمانی تایم اوت شما و همسرتان فرصت دارید از موقعیت کمی فاصله گرفته و آرام شوید. برای این کار تکنیک های خود آرام سازی و تخلیه خشم انجام دهید. تایم اوت شیوه موثری است که به شما کمک می کند از هیجان های دردسرساز اولیه خود ( مثل خشم) بکاهید و در زمان تعیین شده با آرامش و تسلط بیشتری به موضوع بحث برگردید.

۸. بحث های خود را به جای دیگری ببرید: در واقع هیچ بچه ای نمی خواهد شاهد بحث و دعوای پدر و مادرش باشد. بهتر است مکان های خاصی را به بحث کردن خود اختصاص دهید که هم از مداخله دیگران در امان باشید هم به فرزندانتان کمترین آسیب وارد شود. مثلا مسیری برای پیاده روی یا پارکی نزدیک منزلتان را برای بحث های خود انتخاب کنید.

۹. برای حریم و مرزهای نامرئی همسر خود ارزش قائل شوید: طبیعتا همسر شما نیز مثل هر فرد دیگری نیاز به حریم و محدوده شخصی خود دارد. محدوده ای که خودش آن را مدیریت می کند و مسئولیت آن را می پذیرد. در ایام قرنطینه کرونا با هم بودن طولانی مدت همسران در خانه باعث دخالت و کنترل آنها در امور شخصی یکدیگر می شود. این دخالت می تواند از سوی همسر بی احترامی تلقی شود. پس بهتر است به خود و همسرتان اجازه دهید گاهی به یکدیگر “نه” هم بگویید. توانایی نه شنیدن همانند نه گفتن با ارزش است .دوست داشتن یکدیگر نباید باعث کنترل بیش از حد شود. همسرتان مانند خود شما احساس، افکار و رفتار مستقل خود را دارد. همچنین مدیریت روابط همسرتان با خانواده و دوستانش را به خودش بسپارید. ارتباط همسرتان با اعضای خانواده و دوستانش تا زمانی که مشکلی در زندگی مشترک ایجاد نکند، حریم شخصی خود اوست. پس تا جای ممکن در روابط همسرتان با خانواده و دوستانش سرک نکشید.

10. خواسته خود را بشناسید و آن را مطرح کرده و درخواست کنید: در بسیاری از مواقع زوجین از نیازها و خواسته های شخصی شان آگاه نیستند. چه برسد به اینکه خواسته طرف مقابل را بدانند. و متاسفانه گاها هر یک از همسران به اشتباه انتظار دارد که طرف مقابلش از خواسته هایش به طور ناخودآگاه با خبر باشد و آن ها را اجرا کند. این مسئله نوعی خطای شناختی ذهن است که “ذهن خوانی” نامیده می شود. به جای ذهن خوانی، با یکدیگر گفتگو کنید و مستقیما خواسته هایتان را مطرح کنید. اگر دچار ذهن خوانی شوید و بر حسب حدس و گمان خود رفتار کنید قطعا به رابطه زناشویی آسیب خواهید زد. چرا که اکثر بافته های ذهن خوانی نادرست از آب در می آیند پس بهتر است هر یک از همسران خواسته هایش را واضح و شفاف بیان کند. مثلا از همسرتان بخواهید برای چیدن میز شام به شما کمک کند یا بخواهید در تعمیر صندلی شکسته پذیرایی شما را همراهی کند، یا برای شنیدن درد و دل های شما زمان خاصی را اختصاص دهد.

۱۱. شوخ طبعی: مهربانی و اخلاق نیکو گره گشاست اگر همه راه هایی راکه تا این مرحله به آنها پرداختیم به شکست منجر شد، باز هم ادامه دهید هرگز تسلیم نشوید و شوخ طبعی را امتحان کنید. اینکه بخواهید به شرایط یا خودتان بخندید (نه همسرتان) یک مسکن بزرگ و کاهنده استرس است.