آسیب های ناشی از کار در محیط کارگاهها و تولیدی های خصوصی برای دختران و زنان جوان

آسیب های ناشی از کار در محیط کارگاهها و تولیدی های خصوصی برای دختران و زنان جوان 

آنچه که امروزه در رابطه با اشتغال دختران و زنان جوان در واحدها و کارگاههای تولیدی با آن روبرو هستیم تبعیض و نابرابری در محیط کار، ساعات کار بالا و کار غیر متناسب با شرایط فیزیکی و روحی، دستمزدهای پایین و … می باشد.

اما مهمترین مسئله در کارگاههای تولیدی مسئله ناامنی به دلیل خصوصی بودن محیط است که تبعات این ناامنی خشونت و آزار علیه دختران و زنان می باشد که اغلب به دلیل ترس از تابو شدن مغفول مانده است.

از دلایل مهم ناامنی در محیط های خصوصی، فقدان نظارت بر بخش خصوصی و در نتیجه تا حدی رها بودن این محیط ها از قوانین و اصول اخلاقی کنترل کننده است. (مکتوبیان و ربانی، ۱۳۹۲)

نیروهای شاغل در کارگاهای تولیدی اغلب کارگران می باشند و مسئله ی ناامنی برای کارگران علی الخصوص کارگران زن بیشتر است.

کارگران زن شاغل در واحدهای تولیدی و کارگاههای خصوصی بیشتر در معرض آسیب هستند.

آسیب هایی چون آزار جنسی در محیط کار ناامن

آزار جنسی در محیط کار از مصادیق خشونت علیه زنان است که امروز با افزایش زنان شاغل و درگیری آنان در فعالیت های اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نابرابری جنسیتی و بعضاً خشونت علیه زنان در محیط های کار به شیوه های مختلف اعمال می شود و معمولاً زنانی که از دستمزد و پایگاه شغلی پایین تری برخوردارند و با محدودیت های انتخاب شغل مواجه هستند، بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند. (نواح،۲۰۰۸ ؛به نقل ازفسایی و لاریجانی ، ۱۳۸۹)

احساس ناامنی در محیط کار و تبعیضات غیر منصفانه ی کاری که از سوی آزار دهندگان اعمال می شود و ناشی از تن دادن یا ندادن به روابط جنسی است، مشکلات بسیاری اعم از روحی، روانی و جسمی را برای زنان به همراه دارد. ( فسائی و لاریجانی، ۱۳۸۹)

آزار جنسی به صورت منفی بر سلامت روانی تأثیرگذار است که نمونه ی آن افسردگی، اضطراب و خشونت است. (ریچمن، فلاحتی، راس پندا و کریستن سن، ۱۹۹۲؛ شنون و دیگران،۲۰۰۶؛به نقل ازفسایی و لاریجانی،۱۳۸۹)

زنان کارگر در حالی که امکان سوء استفاده جنسی از آنها توسط کارفرمایانشان بسیار بالاست و همزمان مورد خشونت کلامی و شوخی های جنسی همکاران مردشان قرار می گیرند، ترجیح می دهند در مورد آنچه بر آنها می گذرد سکوت کرده و حتی گاهی آن را انکار کنند و عدم صحبت کردن در مورد آزارها و خشونت ها باعث می شود خاطره ی این خشونت ها تا مدت ها ذهن و روان این زنان را درگیر کند و بار منفی این خشونت هر لحظه برایشان تکرار شود که اغلب زنان آزار دیده به اختلال استرس پس از ضربه ی روانی (PTSD) مبتلا می شوند.

اما از عمده آسیب ها و مشکلاتی که زنان شاغل در محیط های ناامن مانند کارگاههای تولیدی خصوصی با آن روبرو هستند؛ فرسایش روانی، شغلی و خانوادگی می باشد زیرا محیط کار یکی از منابع مهم استرس و فشار زندگی است و این احساس ناامنی مداوم سراسر زندگی آنها را تحت تأثیر قرار می دهد و «افسردگی، اضطراب و ترس و تشویش، نگرانی های بی مورد، بی اعتمادی، تحلیل اعتماد به نفس و حتی عدم اعتماد به نفس، عذاب وجدان و احساس گناه، احساس مخدوش شدن تعهدات خانوادگی، داغ ننگ و بدنامی، بی حوصلگی و دلزدگی از کار و بدخلقی در محیط کار و محیط خانواده و … به دنبال دارد.» (مکتوبیان و ربانی، ۱۳۹۲)

و این آسیب ها و خشونت ها در محیط کار بیشتر متوجه زنان و دختران مجرد، مطلقه و بیوه یا زنان بسیار فقیر کارگر است و این به دلیل آسیب پذیری این قشر می باشد.

طبق تحقیقات فسائی و لاریجانی (۱۳۸۹) آزار جنسی به متغیرهایی مثل درآمد، سن، وضعیت تأهل، نوع شغل، تحصیلات و منزلت اجتماعی بستگی دارد نتایج تحقیقات آشکار ساخت که زنان جوان و مجرد با تحصیلات پایین که در مرتبه ی شغلی پایین تری قرار دارند بیشتر از زنان مسن و متأهل و تحصیل کرده که در مرتبه های شغلی بالاتری قرار دارند مورد آزار جنسی قرار می گیرند.

بنابراین دختران مجرد و زنان جوان در میان کارگران شاغل در کارگاههای تولیدی با آسیب های بیشتری روبرو خواهند شد و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند و راهکارهایی برای کاهش این آسیب ها در نظر گرفته شود از جمله:

• ایجاد و افزایش امنیت در محیط کار توسط قانونگذاران و مسئولین و همچنین صاحبان مشاغل.
• افزایش نظارت بر کارگاهها و تولیدی های خصوصی و کوچک.
• بازنگری در قوانین و اصلاح قوانین در خصوص خشونت و آزار در محیط کار و همچنین وضع قوانین جدید در این خصوص.
• فرهنگسازی و آگاهسازی گسترده از طریق رسانه های جمعی در خصوص آشنایی با حقوق زنان در محیط کار.
• آموزش به زنان شاغل در خصوص حقوقشان و مهم تر آگاه کردن آنها در این خصوص که زمانی که مورد خشونت و آزار قرار میگیرند به جای سرزنش خود و ترس از آبرو به پیگیری آن از طریق مراجع قضایی بپردازند.
• در نهایت حساس سازی و آگاهسازی مسئولان و مجریان قانون در این خصوص برای برنامه ریزی و اندیشیدن راه چاره برای این معضل

به امید روزی که زنان و دختران با آسودگی و امنیت بیشتر مشغول به کار باشند.

نویسنده: فاطمه محمدی؛ دانشجوی مددکاری اجتماعی

منابع:

مکتوبیان،مریم و ربانی،علی .(۱۳۹۲) چگونگی آزار جنسی زنان در میحط کار

فسائی،سهیلاولاریجانی،مهسا.(۱۳۸۹)مطالعه جامعه شناختی آزار جنسی زنان در محیط کار

رسانه تاب آوری ایران