ایسنا: دکتر غلامرضا معصومی، متخصص طب اورژانس با اشاره به خطرات ناشی از زنبور گزیدگی، گفت: سم زنبور باعث آسیب به بدن انسان می‌مي شود. این آسیب اکثراً محدود به ناحیه نزدیک گزش بوده و همچنين درمواردی باعث عوارض سیستمیک و همچنين خطرناک می‌مي شود که حتی می‌تواند تهدیدکننده حیات فرد باشد. واکنش‌های حساسیتی و همچنين آلرژیک شامل این موارد است.

وی در مورد چگونگی واکنش‌های آلرژیک یا حساسیتی، افزود: این حالت باعث اکثر موارد مردن و مرگ و همچنين معظلات و مسائل و مشکلات وخیم ناشی از زنبور گزیدگی می‌مي شود و همچنين در افرادی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی آنها به زهر زنبور حساس بوده و همچنين بعد از گزش توسط زنبور، بدن آنها واکنش شدیدی را از خود نشان می‌دهد. این اشخاص مکرراً واکنش‌های حساسیتی را در گزش توسط نوع خاصی از حشرات در قبل نقل از می‌دهند.

معصومی با بیان اینکه سالانه حداقل ۱۰۰ مورد مردن و مرگ ناشی از واکنش‌های حساسیتی گزش حشرات در آمریکا رخ می‌دهد و همچنين این در حالیست که میزان مردن و مرگ ناشی از مار گزیدگی در سال شمسي کمتر از ۱۰ مورد است، ادامه داد: واکنش‌های مرگبار حساسیتی اغلب در کسانی رخ می‌دهند که سابقه قبلی حساسیت به نیش حشره‌ای خاص را داشته‌اند. اگرچه گزش‌های چندگانه خطر بیشتری برای واکنش‌های آلرژیک تهدیدکننده حیات دارند، ولي بايد توجه داشت واکنش مرگبار آلرژیک و همچنين مردن و مرگ حتی با یک گزش زنبور در شخصی که هیچ سابقه قبلی واکنش حساسیتی ندارد نیز می‌تواند رخ دهد.

این متخصص طب اورژانس با بیان اینکه اکثر واکنش‌های حساسیتی خطرناک و همچنين مرگبار و همچنين همچنین اکثر موارد مردن و مرگ، در ساعت اول بعد از گزش رخ می‌دهد، اظهار کرد: بر همین است که مراقبت‌های فردی و همچنين سریع پزشکی در فرد مشکوک به واکنش‌های حساسیتی، یک امر حیاتی است. در موارد نادری هم واکنش‌های مرگبار و همچنين کشنده در چهار ساعت اول بعد از گزش اتفاق نمی‌افتند و همچنين با تاخیر خود را نشان می‌دهند. بنابراین در هر صورت باید بیمار تحت مراقبت قرار گیرد.

معصومی در تشریح تاثيرات و همچنين اثرات سیستمیک یا عمومی بدن در اثر گزش نیز گفت: در اشخاص غیر حساس به نیش زنبور، گرچه گزش زنبور دردناک است، ولي بايد توجه داشت باعث مسأله جدی نمی‌مي شود. البته در همین اشخاص نیز گزش‌های چندگانه و همچنين زیاد باعث عوارض شدیدی مثل تخریب ماهیچه‌ای و همچنين یا نارسائی کلیوی و همچنين حتی در موارد نادر باعث مردن و مرگ می‌مي شود.

وی تاکید کرد که عوارض شدید گزش خصوصاً در کودکان، اشخاص سالمند و همچنين بیمارانی که ضعیف خواهند بود، بیشتر دیده می‌مي شود. این عوارض می‌توانند در چند ساعت اول بعد از گزش دیده شوند و همچنين یا با چند روز تأخیر بعد از گزش ایجاد شوند. توجه داشته باشید حتی یک گزش در ناحیه دهان یا گلو خصوصاً در بچه‌ها می‌تواند ورمی ایجاد کند که باعث انسداد راه هوایی مي شود.

وی با بیان اینکه شدت نشانه ها و علائم زنبور گزیدگی به چند عامل بستگی دارد که شامل نوع زنبور، محل گزش، تعداد گزش و همچنين حساسیت فرد گزیده شده به سم حشره است، گفت: معظلات و مسائل و مشکلات پزشکی ناشی از زنبور گزیدگی به دو دسته پهناور و بزرگ تقسیم می‌شوند؛ اول واکنش‌های موضعی که ناحیه نزدیک به محل گزش را درگیر می‌کنند و همچنين دوم واکنش‌های حساسیتی و همچنين غیر موضعی. در دسته اول علائمی زيرا و به درستي که درد، قرمزی، تورم، خارش در محل گزش دیده می‌مي شود و همچنين گاهی واکنش‌های بزرگی در طول ۱۲تا ۳۶ ساعت بعد از گزش اتفاق می‌افتند. همچنین عفونت باکتریایی پوست گرچه شایع است، ولي بايد توجه داشت در طول ۱۲ تا ۳۶ ساعت اول بعد از گزش و همچنين گاهی حتی بعد از چند روز اتفاق می‌افتد.

معصومی ادامه داد: در دسته دوم معظلات و مسائل و مشکلات پزشکی گزش، قسمت‌های متنوع و گوناگون و مختلف بدن را که دور از محل گزش قرار دارند، گرفتار می کنند. در این زمان بیمار به علائمی زيرا و به درستي که کهیر، ورم در ناحیه گلو و همچنين دهان یا هر دو، تنفس مشکل و همچنين صدادار، تهوع و همچنين استفراغ، اضطراب، درد در قفسه سینه، کاهش فشار خون، ضعف و همچنين بی‌حالی دچار می‌شوند و همچنين حتی ممکن است در موارد شدید گزش منجر به کاهش هوشیاری، تنفس بسیار مشکل و همچنين حتی مردن و مرگ مي شود.

معصومی تاکید کرد: اکثر موارد زنبورزدگی در منزل درمان می‌شوند و همچنين تنها و فقط بعضی از آنها نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارند که این موارد شامل وجود یک واکنش موضعی پهناور و بزرگ، وجود شواهد عفونت مانند افزایش درد، ورم، قرمزی و همچنين خروج چرک از محل و همچنين یا تب در محل گزش، ادامه یافتن نشانه ها و علائم برای بیش از یک تا دو روز و همچنين ‌شک به واکنش‌های خطرناک حساسیتی. در این صورت باید سریعاً با اورژانس تماس گرفت تا فرد به مرکز اورژانس برده مي شود. باید توجه کرد که خود فرد نباید با وسیله نقلیه خود به طرف مرکز اورژانس رود. زیرا در صورتي که مبتلا به واکنش‌های حساسیتی باشد، ممکن است دچار کاهش هوشیاری شده و همچنين باعث تصادف مي شود.

این متخصص طب اورژانس در ادامه صحبت‌هایش گفت: علائمی هم وجود دارند که در صورت ديدن آن هم‌ها باید به بروز واکنش‌های حساسیتی شک کرد. این نشانه ها و علائم شامل تنفس مشکل، اختلال در تکلم، التهاب دهان یا حلق، بثورات و همچنين لکه‌های جوش مانند در سراسر بدن و همچنين کاهش سطح هوشیاری و همچنين غش کردن خواهند بود. همچنین در صورتي که بیش از ۱۰ تا ۲۰ گزش خصوصاً توسط زنبورهای معمولی یا گزش در بچه‌ها و همچنين یا سالمندان و همچنين یا بیمارانی که دچار یک بیماری زمینه‌ای دیگری بوده رخ داده باشد، در صورتي که گزش در دهان یا حلق خصوصاً در کودکان رخ دهد و همچنين یا بیش از یک گزش در در این نواحی باشد، در صورتي که گزش مستقیماً کره چشم را درگیر کند، ‌در صورتي که بیمار گزیده شده توسط آن هم حشره‌ای که قبلاً گزیده شده واکنش حساسیتی داده، مجدداً گزیده مي شود، حتی در صورتي که در گزش فعلی نشانه ها و علائم حساسیتی نداشته باشد، بهتر است این بیمار در مرکز اورژانس درمان مي شود، زیرا ممکن است این اشخاص به روش ناگهانی به طرف واکنش‌های حساسیتی شدید سوق پیدا کنند.

معصومی با اشاره به نحوه درمان زنبورگزیدگی نیز گفت: در درمان زنبور گزیدگی توجه به این نقطه ضروری است که هیچ پادزهر اختصاصی برای سم زنبور وجود ندارد و همچنين درمان بستگی به شدت نشانه ها و علائم بیمار دارد. قسمت اصلی درمان، مقابله با واکنش‌های حساسیتی و همچنين آلرژیک ناشی از گزش است. حال در صورتي که این درمان‌ها به موقع صورت گیرند، در بسیاری از موارد قادر به کنترل این واکنش‌های حساسیتی خواهند بود.

وی در مورد نحوه درمان گزیدگی در منزل، گفت: بسیاری از گزش‌های ساده در یک بیمار غیرحساس، به چیزی بیشتر از مراقبت‌های اولیه در منزل و خانه نیاز ندارند. با بهره بري و استفاده از لباس مناسب و همچنين بهره بري و استفاده از اسپری‌های دافع حشرات و همچنين کلاً در صورت امکان اجتناب از رفتن به این منطقه ها و مناطق می‌قدرت از گزش‌های بیشتر جلوگیری کرد.

معصومی ادامه داد: در صورت گزش در منزل بلافاصله نیش حشره (خصوصاً در مورد زنبور عسل که معمولاً در پوست باقی می‌ماند) را بیرون آورید. زیرا این نیش که به کیسه حاوی سم حیوان متصل است تا مدتی بعد از گزش با انقباضات خود به تزریق سم زنبور به داخل بدن فرد ادامه می‌دهد و همچنين یک روش در آوردن آن هم، خاراندن محل گزش بوسیله یک کارت اعتباری است. البته اصل مهم در آوردن سریع نیش از بدن بوده و همچنين روش آن هم از اهمیت کمتری برخوردار است.

وی ادامه داد: در عین حال محل گزش را با آب و همچنين صابون شسته و همچنين روی آن هم را با پماد آنتی بیوتیک بپوشانید. قراردادن یخ روی محل گزش می‌تواند باعث تخفیف درد مي شود که می‌قدرت در هر ساعت، ۲۰ دقیقه از یخ بهره بري و استفاده کرد. البته باید بین محل گزش و همچنين یخ یک پارچه تمیز قرار داد تا از سرمازدگی پوست اجتناب مي شود. در صورت نیاز از یک آنتی‌هیستامین برای رفع خارش بهره بري و استفاده کنید. در صورتي که بیش از ۱۰ سال شمسي از تزریق واکسن یادآور کزاز تو قبل است با پزشک خود در مورد تجویز واکسن مشورت کنید.

معصومی با بیان اینکه در اکثر موارد زنبور گزیدگی همین توصیه‌ها کفایت می‌کند، گفت: البته در صورتي که واکنش‌های خطرناک ديدن شد، اقدامات پزشکی پیشرفته‌تری مورد نیاز است. در صورتي که شخصی که توسط زنبور گزیده شده، قبلاً نیز در اثر گزش زنبور دچار واکنش‌های خطرناک حساسیتی شده است، باید سریعاً از یک آنتی هیستامین بهره بري و استفاده کند.